Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Yanık: Erken yaşta zorla evlilik yüzde 71 azaldı

Samuag

New member
Bakan Yanık, TRT Haber canlı yayınında gündeme ait soruları yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.

İstanbul’da kız çocuğunun cinsel istismarı argümanına ait davaya değinen Bakan Yanık, ceza davasının Aralık 2022’de açıldığını hatırlattı.

Mağdurun 30 Kasım 2020’de İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na hata duyurusunda bulunduğunu aktaran Yanık, “Cumhuriyet savcılığı mağdurun yahut şikayetçinin bu biçimdeki tabiriyle hata duyurusunu aldıktan daha sonra kendisine cürmün niteliği, daha doğrusu argümanın niteliği uyarınca, ‘kalacak bir yerin var mı, nerede kalacaksın, zira fazlaca ağır bir şeyden bahsediyorsun’ diyor. O da ‘yok’ diyor. bu biçimde cumhuriyet savcılığı doğal olarak bizim Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezi’mize (ŞÖNİM) yönlendiriyor mağduru ve biz 4 Aralık 2020’de mağduru birinci kabul ünitemize aldıktan daha sonra 8 Aralık’ta onun gereksinimine uygun bir kuruluş yapılandırması yaparak kuruluş bakımımıza alıyoruz.” diye konuştu.

Bakan Yanık, mağdurun kapalılığını sağlayarak, çocuğunun ve kendisinin hem barınma hem güvenlik gereksinimini sağladıklarını belirterek, şunları söylemiş oldu:

“Bu olaydan kamuoyu bir haber üzerine bilgilendi fakat devlet kurum ve kuruluşları bu haberle birlikte öğrenmiş olmadı. Yani bir dava açıldı. Mağdurun argüman ettiği kabahatin güçlü bir kuşkuyla ortaya çıkmasından daha sonra bir ceza davası açıldı ve daha sonrasında bu ceza davasının üzerine gazete haberi oldu. Ben ilgili arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Bir kamuoyu farkındalığı oluşturma açısından kıymetli bir haber yaptılar ancak ‘bir haber oldu da daha sonrasında devletin öbür sistemleri harekete geçti, mağduru muhafazaya başladık, dava açıldı’ bu biçimde bir şey yok. aslına bakarsan işleyen bir müddetç vardı ve dava açıldıktan daha sonra da bu habere dönüştü. aslına bakarsan işleyen bir müddetç sonuç verdiği için kamuoyunun haberi olmuş oldu.”

Bakanlık olarak iki yıldır yapmaları gereken her şeyi yaptıklarını vurgulayan Yanık, olayın ve tezin tartısı karşısında mağdurun can güvenliği ve saklılığı de dahil olmak üzere bütün süreçleri gerçekleştirdiklerini bildirdi.

Yanık, bakanlık olarak soruşturma evresinde bir dava belgesine müdahil olma imkanlarının yasal olarak bulunmadığını belirterek, şunları kaydetti:

“Haberdar olduğumuzda takip ediyoruz, haricen takip ediyoruz, mağdurun desteklenmesi vesaire noktasında katkıda bulunuyoruz lakin bu manada bir ihbar yoksa ya da talep yoksa bizim yasal olarak bu soruşturmaya dahil oluyoruz deme bahtımız yok dava açılıncaya kadar. Dava açıldığında 6284 Sayılı Kanun’dan kaynaklı müdahale etme hakkımız var. Hakikaten 2 Aralık 2022’de dava bize bakanlık olarak ihbar edildi ve tıpkı gün davaya müdahil olduk.”

“BAKANLIK OLARAK ŞU ANDA BU DAVANIN BİR TARAFIYIZ”

“Yapıcı tenkitler, yapan tahliller üzerinden konuşalım. Bunu bir siyasal materyal haline dönüştürürsek bu başta mağdur olmak üzere kamuoyuna da bir haksızlık olur.” demesinin sebebiyle ilgili konuşan Yanık, “Kronolojik sıra epeyce ortada. Problemin asıl konuşulması gereken taraflarını bir tarafa bırakıp, birbirimize siyaseten salvo yapma aracı yaparsak bu mağdurun ikinci kere mağduriyetine sebep olur ki gerçekten bana nazaran oluyor şu anda da. Bunun bilhassa kamuoyunda da bilinmesini doğrusu kıymetli buluyorum.” dedi.

Bakan Yanık, istismar davasıyla ilgili değerlendirmesine şöyleki devam etti:

“Bakanlık olarak şu anda bu davanın bir tarafıyız. Bunun bilhassa hayli yeterli bilinmesini, kamuoyumuzun bilmesini bilhassa önemsiyorum. Davada mağdurun yanında, mağdurun hakkını savunmak, davadaki maddi hadisenin ortaya çıkması, kanıtların toplanması, yargılamanın hakkaniyete, yasaya uygun bir halde yürütülebilmesi için davanın bir tarafıyız. ötürüsıyla ‘hukuki dayanak vereceğiz’ cümlemiz bizlere yasanın aslına bakarsanız tanımladığı bir misyon hem de. Bunu da yerine getiriyoruz gerçekten.”

DURUŞMA TARİHİNİN ERKENE ALINMASI

Duruşma tarihinin mayıstan ocak ayına çekilmesine de değinen Yanık, sanıkların dava birinci açıldığında tutuksuz yargılandıklarını hatırlatarak, davaya müdahil olduktan daha sonra verdikleri dilekçede sanıkların tutuklanmasını ve duruşma tarihinin öne alınmasını talep ettiklerini, iki talebin de mahkeme tarafınca kabul edildiğini belirtti.

Yanık, dava kapsamında tutuklanan baba Yusuf Ziya G. ile Kadir İ’nin tabirlerinin sorulması üzerine, “Benim şu anda, sanıkların her ikisinin tabirleriyle alakalı söyleyeceğim her cümle aslında bir yorumdan ibaret olacak. Nihayetinde bir cürüm, itham sebebiyle yargılanan beşerler çok alışılmış ki bunu kabul etmeyecek. Türk Ceza yargılamasında maalesef bu manada itirazlar epeyce olur. Dışarıdan müdahaleden kastı nedir sanıkların onu bilemem lakin biz bakanlık olarak tarafız ve ötürüsıyla taleplerimizi mahkemeye çok natürel ki sunarız.” diye konuştu.

“MUHALEFETİ SAMİMİ BULMUYORUM”

Muhalefetin istismar davasıyla ilgili tavrını samimi bulup bulmadığı sorulan Yanık, şu değerlendirmede bulundu:

“Samimi bulmuyorum. bu biçimde bir cümleyi sarf etmekten çok hoşnut değilim fakat samimi bulmuyorum. CHP içerisinde de yıllardır bayan, çocuk, şiddet sıkıntılarıyla uğraşan arkadaşlarımız var. Bu süreçleri, kurum ve kuruluşların vazife alanlarını, ayrımlarını çok uygun bilen arkadaşlar var. Yaklaşık 20 aydır bu nazaranvdeyim fakat 25 yıl avukatlık yaptım. Daha uzun mühlet sivil toplumun içerisinde çalışmalar yapmış birisiyim. Bu uğraşın de sürecin de ne kadar şiddetli olduğunu ve hangi evrelerden geçtiğini fazlaca âlâ bilenlerden birisiyim. ötürüsıyla bu arkadaşlarımız da biliyorlar süreçlerin ne olduğunu ve bizim en başından beri nasıl yürüdüğümüzü ama siyaseten iktidarı itham edecek, zorlayacak değerli bir başlık bulduk sevinciyle, açık söylüyorum yani kimse kusura bakmasın, ortaya çıktılar ancak biz, ‘bir saniye bakanlık olarak mağduru iki yıldır koruyoruz, gözetiyor, psikososyal, sıhhat dayanağını, şahsi gelişmenini sağlıyoruz’ dediğimizde birden teğe ‘bu biçimde iki yıldır şunu şunu niçin yapmadınız’ diye bizimle hiç alakası olmayan, vazife ve yetki alanımızda olmayan sorgulamaları başlattılar. Samimi bulmuyorum zira bayana yönelik şiddet, çocuk istismarı sıkıntısıyla alakalı konuştuğumuzda bu manada oluşmuş bütün problematiği samimi bir halde konuşmamız lazım. Bir yeri konuşup öbür yeri konuşmadığınızda sizin samimiyetinize kimse inanmaz.”

Erken yaşta ve zorla evliliğin önlenebilmesi için bakanlığın yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi veren Yanık, “AK Parti iktidar olduğundan itibaren 2002 yılından bu yana aralıksız bir halde kız çocuklarının eğitime erişimi, sıhhat dayanaklarının sağlanması, erken yaşta zorla evlilikle gayret noktasında hayli sistematik ve epeyce kararlı bir uğraş verdi. Bilhassa 2017 yılından itibaren başlatmış olduğumız süreçte, erken yaşta ve zorla evliliklerin yüksek görüldüğü vilayetlerimiz başta olmak üzere acil hareket planları yürürlüğe koyduk.” sözlerini kullandı.

“ERKEN YAŞTA ZORLA EVLİLİKLERİN SAYISI YÜZDE 71 AZALDI”

2022 yılında 4 ili daha bu kapsamda değerlendirdiklerini aktaran Yanık, şu ayrıntıları verdi:

“Erken yaşta zorla evliliğin yüksek görüldüğü 23 vilayette acil aksiyon planlarımızı işletiyoruz. Erken yaşta zorla evliliklerin sayısı uyguladığımız bu siyasetler yardımıyla yüzde 71 oranında azaldı. Erken yaştan kastımı da söyleyeyim; 16-17 yaş. Bizim Uygar Kanunumuza göre evlilik yaşı aşikardır, 18 yaş rüşt yaşıdır. 18 yaşını tamamlayan her erkek ya da bayan, ergin kişi evlenme ehliyetine sahiptir, evlenmeye karar verebilir. 17 yaş, ebeveyn isteğiyle, 16 yaş, olağanüstü durumlarda hakim sonucuyla evlilik yaşıdır.”

2002 yılında erken yaşta evlilik oranının yüzde 7,3 olduğunu hatırlatan Yanık, bu oranın 2022 yılında 2,34’e düştüğünü belirtti.

15-14-13 yaşlarında evliliği kabul etmediklerinin altını çizen Yanık, 15 yaşın altı evliliğin çocuğun cinsel istismarı olduğuna işaret etti.

Erken yaşta zorla evliliğe set çekmeye uğraş etmelerinin niçinini açıklayan Yanık, “Kadınların sonrasındasında içine düşecekleri şiddet döngüsünü kırmak. Sağlıklı aile kurmalarının önünü açmak. Gerçekten hem Diyanet İşleri Başkanlığımız geçtiğimiz cuma günü prestijiyle birebir vakitte bugün Cumhurbaşkanımız evlilikteki irade ve yaş özelliklerinin ne manaya geldiğini tabir ettiler. Yani kişinin hem evlenme ehliyetini yaş olarak tamamlaması lakin hem de duygusal bütünlüğünü de sağlaması lazım.” diye konuştu.

Diyanet İşleri Başkanlığının erken evlilikle ilgili cuma hutbesi hakkında konuşan Yanık, “Maalesef bu erken yaşta evliliklerin bir kısmı, tamamı değilse de bir kısmı dini kararlara dayandırılarak yapılıyor. En üst otorite olarak da Diyanet İşleri Başkanlığımız buna akil ve baliğ olmak, ergin olmak, akıl sahibi olmanın ne manaya geleceğini ve yaş sonu prestijiyle da nasıl yorumlanması gerektiğini fazlaca üst noktada, açık bir halde söz etti.” dedi.