Hollanda’da kiralar sonlandırılıyor

RAM

New member
Hollanda’da kiralar sonlandırılıyor
Hollanda hükümetinin, süratle artan kiralara karşı uygulanmakta olan kira puanlama sisteminin kapsamını genişletmesi ve mesken sahiplerinin kiralarını sonlandırma planı dikkati çekiyor.


Hollanda’daki konutların yüzde 42’sinde kiracılar yaşıyor. Bu da ülkede 3 milyondan fazla konutta kiracı bulunduğu manasına geliyor.


Son senelerda ülkedeki konut piyasasında arz meşakkati yaşanıyor. Hollanda’da 300 bin civarında konut açığı olduğu belirtiliyor.


Hollanda’da son devirde kiralar süratle artarken, bilhassa düşük ve orta gelirliler konut bulmakta önemli kasvetler yaşıyor.


Hollanda modeli


Hollanda’da kiralık konutlar ‘özel’ ve ‘sosyal konutlar’ olarak iki ana kümeye ayrılıyor.

Ülke genelindeki kiralık konutların yüzde 75’lik kısmı toplumsal konut kapsamına giriyor. Toplumsal konutların kira bedelleri bir kıymetlendirme ile tespit ediliyor.


Konuta uygulanabilecek fiyat ‘puanlama sistemi’ aracılığıyla belirleniyor.


Konutlar; boyutu, yaşı, oda sayısı, mutfağı, banyosu, bahçesi, güç verimliliği üzere hayli sayıda farklı kriterle bir puan alıyor. Bu ögeler kararı ortaya çıkan puanın toplamı makul sonun altında kalıyorsa mesken ‘sosyal konut’ kapsamına giriyor.


Söz konusu puan sisteminde fiyatı 763 Euro’nun altında çıkan konutlar ‘sosyal’ kabul ediliyor. Bu puan, toplumsal konuta uygulanabilecek azamî kirayı da belirliyor. Bu konutların kiralarındaki artışı da hükümet tespit ediyor.


Sosyal konut başvurusu için konut derneklerine kayıt yaptırmak gerekiyor. Ülkenin farklı bölgelerinde çeşitli dernekler faaliyet gösteriyor.


Bu imkandan yaralanmak için belediyelerden konut müsaadesi alınması gerekiyor. Müsaade için belediyeler, kişinin bölgede yaşamasının legal ve geçerli niçinlerini öğrenmek istiyor. O bölgede belediyeden müsaade almak için ailenin tıpkı yerde yaşaması, iş yerinin bulunması yahut eğitim alındığını kanıtlaması gerekiyor.


Ailedeki kişi sayısı ve gelir düzeyi üzere ögeler da konut derneklerinden yaralanmak için ölçülüyor.


Düşük gelirliler yahut gerekli şartları karşılayanlara ek olarak kira takviyesi de veriliyor.


Özel sektör


Konut piyasasında özel kesim, daha kıymetli ve kamu tarafınca sübvanse edilmeyen bir seçenek
olarak duruyor.


Sistemde yüksek puan alan konutlar özel bölümün sayılıyor. Konut kıymetlendirme sisteminde 737 avrodan yüksek bedele ulaşan konutlar bu kapsama giriyor.


Bu konutların kiralarını mesken sahipleri hür piyasa şartlarında belirliyor. Bu konutlara tavan fiyat uygulanmıyor.


Yeni sistem


Hollanda, yüksek kiralarla mesken sahiplerine kira sınırlaması getiren puanlama sisteminin kapsamını genişleterek çaba etmeye çalışıyor.


Konut ve Planlama Bakanı Hugo de Jonge, ülkedeki konut sorununa yönelik hazırlanan ve kiraları makul düzeylere indirmeyi hedefleyen yeni planı geçen hafta açıklamıştı.


Plana nazaran, ülkedeki konut kiraları bir daha düzenlenecek.


Düşük ve orta gelir grubundakiler daha düzgün korunacak ve bunların makul düzeylerde kira ödemesi sağlanacak.


Orta gelir kümesindekilerin kiraladıkları konutların daha uygun fiyatlı olması için halihazırda özgür piyasada belirlenen kiralara da müdahale edilecek.


Ülkede konutlara uygulanan puanlama sisteminin kapsamı genişletilecek. Daha evvel 763 avroya kadar olan konutlara uygulanan sistemin sonu 1.250 avroya kadar yükseltilecek. bu biçimdece daha fazla sayıda konutun kirası sistem tarafınca tespit edilecek. Bu konutların kiralarını konut sahipleri belirleyemeyecek.


Orta ve düşük gelirlilere yönelik yeni konut inşasına da sürat verilecek. 2030 yılına kadar inşa edilecek konutların yüzde 40’ının düşük ve orta gelire yönelik olması sağlanacak.


Söz konusu devirde 350 bin konutun uygun fiyatlı olması yahut bunlarda sahibinin yaşaması amaçlanacak.


İlk kez konut sahibi olacakların pozisyonu da güçlendirilecek. Yeni satış sistemleri ile birinci konut sahipliği daha cazip hale getirilecek.


Gelirlerinin büyük kısmını kiraya harcayan düşük gelirlilerin mağdur olmaması sağlanacak. Düşük gelirlilerin kira artışları da sonlandırılacak ve gelirlerine uygun mesken tahsis edilecek.


Ucuz toplumsal konutlarda yaşayan daha yüksek gelirlilere ise gelire bağlı kira artışı yapılacak.


Kira yardım sistemi sıradanleştirilecek. Bu yardım, sabit bir düzeye çıkarılacak. Kira yardımından yaralanmak için gerekli üst kira limiti kaldırılacak.


Kira takviyesi almak için gerekli yaş sonu da 23’ten 21’e indirilecek.


Berlin’de tavan kira uygulandı


Artan konut fiyatları ve yükselen kiralar biroldukça Avrupa ülkesinde büyük emlak şirketlerine reaksiyon gösterilmesine de niye oluyor. Artan kiralar nüfusun yalnızca yüzde 17,4’ünün konut sahibi olduğu Almanya’nın başşehri Berlin için de büyük bir sorun olmaya devam ediyor.


Almanya’da kiraların süratli artışının akabinde Berlin eyalet hükümetinin kiralara 2020’den itibaren 5 yıl boyunca üst hudut ve dondurma tarafındaki aldığı karar (Mietendeckel Kanunu) Nisan 2021’de Federal Anayasa Mahkemesi tarafınca anayasaya karşıt bulunarak iptal edilmişti.


Berlin’de hayatın sürdürülebilir ve hesaplı olmasını hedefleyen tavan kira uygulaması, dairelerin yaklaşık yüzde 90’ını kapsıyordu.


İptal edilen kanunda, dairenin kalitesine ve hangi donanımlara sahip olduğuna bağlı olarak, kira tavanları metrekare başına 3.92 Euro ile 9.80 Euro içinde tutuluyordu.


Kovid-19 salgını niçiniyle Almanya’da konut fiyatları ve kiralar süratle artarken, biroldukça Alman siyasetçinin mevcut konut sahiplerine ziyan verme endişesiyle meblağları denetim etmek için hayli fazla şey yapmaktan çekinmesi dikkati çekiyor.


Bu artış, Ukrayna krizi niçiniyle güç, demir ve çelik meblağlarını artırmasıyla ve Ukrayna’dan göçmenlerin gelmesiyle ivme kazanarak devam ediyor.


Berlin’de şu anda yeni daireler için metrekare başına en az ortalama 22 Euro kira bedeli istenirken, eski daireler için de yerine ve donanımına nazaran 6 ile 20 Euro içinde değişiyor. Mesken ve daire sayısı sabit, insan sayısı ise giderek arttığı için kiralık daire bulmak 6 aydan fazla vakit alabiliyor.

Öte yandan, nüfusun yüzde 84’ünün kirada oturduğu başkentte, ortalama kira meblağları da 2010 yılından bu yana yüzde 100’den çok artış gösterdi.

Haber Sitelerinden Alıntıdır.