Kartala uydudan takip: 6 ayda 20 bin kilometre uçtu

Samuag

New member
Kuzey Tabiat Derneğince Iğdır’daki Aras Kuş Araştırma Merkezinde yürütülen kuş halkalama ve araştırma çalışmalarında, kuzey yarım küreden güney yarım küreye göç halinde olan ve bilimsel ismi Hieraaetus pennatus olan “küçük kartal” cinsi kuş ağlara takıldı.

Iğdır’da 13 Eylül 2021’de 10 gramlık uydu vericisi yerleştirilen kuş, tabiata salındı. Takip kararı birebir gün Van’dan İran’a, oradan da 14 Eylül 2021’de Hakkari’ye gittiği anlaşılan kartal, Derecik ilçesi yakınlarından Irak’a geçti.

Irak’ta 3 gün kalan kartal, 17 Eylül 2021’de huduttaki Imam Turki Bin Abdullah Tabiat Müdafaa Alanı’nı kullanarak Suudi Arabistan’a ulaştı. 7 gün boyunca burada barındıktan daha sonra 24 Eylül’de Yemen’e giden kartal, 28 Eylül’de Kızıldeniz Kıyısı’ndan Cibuti’ye, ondan sonrasında da Etiyopya’ya geçti.

Uydu vericisi ile takip edildi

Burada 1 ay boyunca kalan kartal, 30 Ekim’de Kenya’ya, 31 Ekim’de Uganda’ya uçarak ömür kurduğu Nakarapirpirit bölgesinde 5 ay boyunca kaldı. Küçük kartal, güney yarım kürede kış mevsiminin yaklaşmasıyla kuzey yarım küreye dönmek üzere göçe başladı.

ŞU SIRALAR SUUDİ ARABİSTAN’DA

Uganda’dan 12 Mart 2022’de yola çıkan küçük kartal, günler süren seyahatin akabinde şu sıralar bulunduğu Suudi Arabistan’daki Imam Turki Bin Abdullah Tabiat Muhafaza Alanı yakınlarına geldi. Kartalın Iğdır’dan çıktıktan daha sonra toplam 20 bin kilometre uçtuğu belirlendi.

Iğdır’dan Suudi Arabistan’a kadar uçtu

Küçük kartalın, güney yarım küreye göçü esnasında Irak’taki Dicle Irmağı, Suudi Arabistan’daki İmam Turki Bin Abdullah Tabiat Muhafaza Alanı, Yemen’in Kızıldeniz kıyısındaki Murad kıyısı, Etiyopya’daki Yangudi Rassa Ulusal Parkı, Koka Rezervuarı, Hora-Dambal (Ziway) Gölü, Shala Gölü, Abijatta-Shalla Ulusal Parkı, Abaya Gölü, Chamo Gölü, Chelbi Yaban ömrü Müdafaa Alanı, Kenya’daki Turkana Gölü, Uganda’daki Pian Upe Doğal hayatı Müdafaa Alanı, Opeta Gölü ve Elgon Dağı Ulusal Parkı’na uğradığı saptandı.

Göç seyahati süren küçük kartal dönüş yolunda ise Etiyopya’daki Awasa Gölü, East Langano Muhafaza Alanı, Cibuti’deki Lake Ghoubet, Hint Okyanusu’nun Tadjourah Körfezi, Yemen’e bağlı Kızıldeniz’deki Mayyun Adası, Suudi Arabistan’daki dünyanın en büyük kumlu çölü olan Rub’al Khali’nin batı ucunda bulunan Uruq Bani Müdafaa Alanı’nı geçti.

Kartalın güzergahı ve durakları

3 BİN 500 METREYE KADAR YÜKSELDİ

KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, Aras Kuş Araştırma Merkezinde kuş bilimi üzerine önemli çalışmaların yürütüldüğünü söylemiş oldu.

Bu alana gelen birfazlaca kıymetli kuş çeşidinin izlendiğini belirten Çoban, “13 Eylül 2021’de ağlarımıza takılan küçük kartalı 10 gramlık uydu vericisi takarak izlemeye başladık. Kartal bu izleme sürecinde, yaklaşık 6 aylık dönemde 20 bin kilometre yol yaptı.” dedi.


Kartalın kışı Kenya-Uganda hududuna yakın bir bölgede geçirdiğini aktaran Çoban, “Şimdi tekrar geri göçüne başladı ve şu anda Suudi Arabistan’da. Bu 20 bin kilometrelik göç serüveninde 3 bin 500 metreye kadar yükseldi. Şu anda göçü devam ediyor, umut ediyoruz ki yeniden Iğdır üstünden geçerek üreme alanına gidecek ve orada üreyecek.” diye konuştu.



700 GRAM YÜKÜNDE

Iğdır’ın kuşların kuzey-güney göçleri esnasında çoğunlukla kullandıkları nadide bir rota olduğunu söz eden Çoban, “Yakaladığımız kartal erişkin bir birey, 700 gram yükünde. Dünyada baktığınız vakit küçük kartalların nüfusu tehlike altında değil, stabil bir popülasyona sahip. Ortalama ömürleri 7 yıl. Muhtemelen geri döndüğü vakit üreyerek hayatına devam edecek” dedi.

DÖNÜŞ RUSYA’YA

Küçük kartalın yaklaşık 10 gün ortasında bir daha Iğdır’a gelip burada bir süre konakladıktan daha sonra Rusya’ya geçip kuzey yarım kürede yuva yapması bekleniyor.