Mahfi Eğilmez: Heterodoks lafını söylem ederken dikkatli olmak lazım

Professional

New member
Ekonomist Mahfi Eğilmez, 4 ayda 5 puanlık faiz indirimi daha sonrası atılan adımlarla ‘boşluğun’ bir türlü doldurulamadığını söylemiş oldu. Kısa müddetler içerisinde sık değişen iktisat siyasetleri yerine, riskleri azaltmaya odaklanılması gerektiğini vurgulayan Eğilmez, Türkiye’nin 550-600 içindeki CDS primi ile dünyanın en riskli ülkelerinden biri olduğunu anımsattı ve “Riskler azaltılırsa kur düşer, enflasyon önlenir. Bu yüksek risk primiyle yabancı da yatırım yapmaz” dedi.

DÜNYA Web TV Yayın Direktörü Burcu Göksüzoğlu’nun sorularını yanıtlayan Ekonomist Mahfi Eğilmez, faiz konusunda yanlış bir yaklaşım benimsendiğine işaret ederek şu değerlendirmelerde bulundu:


“Eğer Merkez Bankası faizi yüzde 19’dan 14’e indirmeseydi biz bugün fazlaca daha uygun bir yerde olurduk. Ne kur bu düzeylere gelirdi, ne de enflasyon. Bunu epeyce net görüyorum ben. her insanın görüşüne hürmet duyuyorum ancak yanlış bir adım oldu. Karar alıcılar bunu görüyor mu yahut görüyorsa bu bahiste birebir fikirdeler mi onu bilemiyorum. Faizi indirdiğimizden itibaren atılan adımlara baktığımızda onun yerine biroldukça enstrüman devreye sokuldu. Kur muhafazalı mevduat hesabı geldi, öbür adımlar da geliyor. Lakin faizin boşluğunu bir türlü dolduramıyor.”


“CİDDİ BİR KRİZ”

İktisatta bu yılın en değerli risklerinden birinin enflasyon olduğunu söyleyen Eğilmez, “Kur riski arttı. Bizdeki enflasyon aslına bakarsanız büyük ölçüde maliyet enflasyonu. Maliyeti de etkileyen en kıymetli olay kurdaki yükselişler. Zira kur yükseldiği vakit ithal girdilerimizin maliyeti artıyor. Üretimde ithal girdiye epey bağımlıyız. Bu niçinle üretim maliyetlerimiz ötürüsıyla tutarlarımız ve enflasyon artıyor” dedi. Ekonomist Eğilmez’in “Hiperenflasyon yaşanır mı” sorusuna karşılığı ise şöyleki: “Hiperenflasyon kelamı sokakta farklı tanımlanıyor. Hiperenflasyon dediğimiz şey aylık yüzde 50’li enflasyon demektir. Yıllık yüzde 500’lere 600’lere varan… Pek oraya gidecek üzere görünmüyoruz. Fakat yüksek bir enflasyonla devam edeceğiz. Türkiye aşağı üst 50 yıldır yüksek enflasyonla büyüme yaşıyor. kimi vakit büyüme küçülmeye dönüştüğü vakit stagflasyona girip çıkıyor. Lakin temel itibariyle yüksek enflasyonlu büyüme yaşıyoruz. Beşerler yüksek enflasyonu bir kriz olarak görmüyor. meğer bu önemli bir kriz.”


“TELAFFUZ EDERKEN BİLE DİKKAT ETMEK LAZIM”

Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin işaret ettiği ‘heterodoks politikalar’ hakkında da kıymetlendirme yapan Eğilmez, ‘heterodoks’ yaklaşımının yanlışsız söz edilmediğine dikkat çekerek şöyleki konuştu: “Öncelikle heterodoks siyasetlerle neyin kastedildiğini netleştirmek gerekiyor. Ortodoks zıddı heterodoks olarak algılanıp o denli anlatılıyor. Gerçeği de tahminen o denli fakat bizde anlaşılan biraz farklı… Heterodoks dediğimiz şey aslında gelirlerin dondurulması; fiyatların, kiraların, fiyatların dondurulması demek. Bu o denli söylem edildiği üzere kolay kolay uygulanabilecek bir şey değil. Bunu Latin ülkeleri uyguladılar ve hepsinde karaborsa ortaya çıktı. Bu uygulama iki üç ay devam ediyor ve ondan sonrasında karaborsa çıkıyor. Bizde de 70’lerde emsal siyasetler uygulandı. Margarin kuyrukları, akaryakıt kuyrukları, sigara kuyrukları vs. bunların oluşma sebebi buydu. Fiyat Denetim Komitesi vardı ve müsaade verilmezdi fiyat artışlarına, bu niçinle de karaborsa oluşurdu. Heterodoks siyaset lafını söylem ederken bile dikkat etmek lazım, bu bir tahlil değil.”


“MUCİZE ARAMAYA GEREK YOK”

Mahfi Eğilmez, iktisatta istikrarlı ve istikrarlı bir görünüme kavuşmanın tek tahlilinin; gerçeği ve yanılgıyı kabul etmek olduğunu vurgulayarak şunları aktardı: “Demokrasinin uygunlaştırılması, hukukun üstünlüğü, TCMB’nin bağımsızlığı, bilgilerin güvenirliği üzere temel hususların tahliline gitmek lazım. Bunlar riskleri düşürebilir ve bu türlü enflasyonu da önleriz. 2001 krizinden daha sonra Türkiye’nin uyguladığı şimdi buydu. Ne hukukun üstünlüğü ne demokrasi bozulmadan bankacılık ıslahatı yapıldı, kamu maliyesinde disiplin sağlandı, paradan altı sıfır atıldı ve en kıymetlisi Avrupa Birliği ile tam müzakere periyodu başladı. O periyotlarda beklentiler güzelleştiği için Türkiye daima düzgüne gitti. İşin sırrı biraz burada gizli. Bu periyot daha sonrası bozduğumuz bu yapısalları dönüp düzeltmemiz lazım öteki bir mucize yok. Bizim topraklarda mucize inançları hayli fazladır, bir şey olacak, bir şey yapacağız, enflasyon düşecek bu biçimde bir şey yok.”