Portakal üreticisi aracıdan kaygılı: ‘Tarlada 2 lira olan portakal tezgahta 7 liraya kadar çıkıyor’

RAM

New member
Portakal üreticisi aracıdan kaygılı: ‘Tarlada 2 lira olan portakal tezgahta 7 liraya kadar çıkıyor’
Portakal üretiminde Türkiye’nin sayılı havzalarından biri olan Aydın’da rekolte geçen seneye bakılırsa arttı. Portakal, tonaj ve kalibre olarak üreticisinin yüzünü güldürürken, üreticiler aracıların oldukcaluğu niçiniyle vatandaşların eser alırken artık tane hesabı yapmaya başladığını tabir ederek bu bahse bir tahlil bulunmasını istedi.


‘İhracat olursa iç piyasada mal pahalanıyor, mal eksildiği için pahasını koruyor’


İhracatın durumuna göre portakal fiyatlarının da artış gösterdiğini söz eden Köşk ilçesindeki portakal üreticisi Ümit Ertem, şunları söylemiş oldu:

“Ürünümüz bu sene hoş. Mandalina da biraz rekolte düşüklüğü var lakin portakal eser olarak, tonaj ve kalibre olarak da düzgün durumda. Sulanmayan bölgelerde küçük kalsa da suyu olan bölgelerde kalibre tatmin edici. Portakalı hem biçimde direkt satış için topluyoruz birebir vakitte ambara koyarak 2-3 ay bekletip o biçimde kıymetlendiriyoruz. Hal meblağları biraz gevşekti. Lakin suluk devreye girdikten daha sonra kendini topladı. Depo meblağlarının ne olacağını bilmiyoruz. 3 ay daha sonra tahminen bugünkü sattığımız fiyattan da satabiliriz, tahminen yüzde 70-80 farkla da satabiliriz. O biraz ucu görünmeyen bir durum. Portakalın fazlaca hoş kıymet kazandığı yıllar da oldu lakin sonunda bedel kazanmayıp hiç satılmadığı yıllar da oldu. Bu biraz ihracat ile alakalı. Malın muhakkak bir kısmı yurt dışına ihracat olarak giderse iç piyasada mal kıymetleniyor, mal eksildiği için kıymetini koruyor. Olmadığında da bu malın hepsi yurt ortasında tüketilmek zorunda kalıyor. Yurt ortasında tüketim durumunda da bu sefer malda hayli çok bir bolluk oluyor. Bu durumda da alıp satanlar, halciler ve komiteciler ‘nasılsa ihracat yok’ diyerek günlük ya da haftalık olarak fiyat düşürüyor. Üreticinin de bu duruma karşı yapabileceği bir şey olmuyor. Ya satıp borcunu ödeyip önünü bakılırsacek ya da satmayacak çürütüp dökecek.”

‘Kilosu 2 liraya hale satılıyor’


fiyatların eserin kalitesine nazaran değiştiğini kaydeden Ertem, şu biçimde devam etti:

“Fiyatlar suluk bazında 70 kuruş, ikinci uzunluk dediğimiz uzunluk dediğimiz eser 1 lira 20 kuruş, öbür kalibre olarak düzgün olarak isimlendirilen büyük ve hoş uzunluk portakal da 1 lira 70 kuruş ile 2 TL içinde. Bunlar tabi biçimdeki kurul dahil fiyatları. Bu malların 15 güne kadar dayanma gücü var. Herkes hal için eser kestiği vakit bu durumda hal fiyatı 1 lira 60 kuruş düzeylerine düşüyor. Ancak kesim az olduğunda ve alıcı dışarıdan geldiğinde malı almaya başladığı vakit fiyat 2 bin lira civarına çıkıyor. Genelleme yapacak olursak şu anda eserlerimiz 1 lira 60 kuruş ila 2 lira içinde satılıyor. İşlenmiş eserde ise bu fiyat tabi değişiyor. O durumda halci yahut pazarcı eseri alıyor, bizim buradaki mumlama fabrikalarına gidiyor. Burada üzerini bilinen tabir ile cila çekiliyor ve altlarına birer tane kart konuyor. Bu durumda da kiloda 50 kuruş üzere bir maliyet daha oluyor. 2 liranın üzerine 50 kuruş daha ekleniyor.”

‘Araya ne kadar epeyce aracı girerse fiyat da o kadar epey artıyor’


Üretici olarak kendilerinin 2 liradan sattıkları portakalların metropol kentlerdeki tezgahlarda 7 liraya kadar çıkan fiyatlarla satıldığını ve bunun niçininin de ortaya giren aracıların fazlacaluğu olduğunu kelamlarına ekleyen portakal üreticisi Ertem, şunları kaydetti:

“Bizim problemimiz üretici olarak direk tüketiciye ulaşamıyoruz ve malımızı direk pazara gdolayıp tek tek satma bahtımız yok. Ortada mecburen halciler olacak. Biz burada bir hale mal veriyoruz hal kurulunu kesip koyuyor. Ortaya mazot ve seyahat maliyeti de giriyor. Bu mal İstanbul’a gittiğinde oradaki halci malı oraya kadar getirdiği için o da üzerine bir fiyat daha koyuyor. Oradan pazarcıya ya da manava gidiyor, onlar da karını yansıtıyor derken bu bu biçimde katlanıp gidiyor. Bizim burada hale 1 lira 60 kuruştan sattığımız portakal İstanbul’a vardığı vakit 5, 6 ya da 7 liraya satılıyor. Ortacılar ne kadar çoğalır hepsi de kârını üzerine koyarsa tüketiciye gidene kadar vatandaşın yiyemeyeceği düzeylere çıkıyor. örneğin bizim burada 1.5-2 lira içinde satılırken, İstanbul ve İzmir’deki vatandaşlar neredeyse tane hesabı yapıyor. Bugünün kaidesinde girdi tutarlarımıza bakarsak fiyattan şad değiliz. Ancak beterin beteri var. Bu malı hiç satmayıp çöpe dökmüş de olabilirdik. Onun için mutluyuz. Ancak çiftçi her vakit gönlü geniştir, üretici elinden geldiğince daha epey ve daha kaliteli üretmek için gayret harcar. Koşullar elvermediği vakit da çiftçinin de yapabileceği bir şey kalmıyor.”

Haber Sitelerinden Alıntıdır.