Samuag
New member
Son dakika haberi! Kamuoyunda toplumsal medya düzenlemesi olarak bilinen dezenformasyonla gayret düzenlemesi Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Düzenlemede yer alan ve iktidarla muhalefeti karşı karşıya getiren 29’uncu unsur gerçeğe alışılmamış bilgi yayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngörüyor.
Madde ile yeni bir cürüm da tanımlanıyor. Türk Ceza Kanunu’na dezenformasyonla ilgili “Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” hatası eklenmiş olacak.
Milli İstihbarat Teşkilatı faaliyetlerine ve işçisine yönelik kabahat teşkil eden içerikler katalog kabahatler kapsamına alınacak.
Düzenleme ile getirilen yenilikler şöyleki:
HABER SİTELERİNDE YAYIN DURDURMA YOK
Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. Talebin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti hedefiyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına pürüz olmayacak.
TESLİM VE KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl mühlet ile koruma edilecek.
Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması mecburî olacak.
DÜZELTME VE YANIT YAZISI YAYIMLAMA ZORUNLULUĞU
İnternet haber sitelerinde ziyan goren kişinin düzeltme ve yanıt yazısını sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL kontağı sağlanmak suretiyle tıpkı puntolarla ve tıpkı biçimde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin tabiatıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve karşılık metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta müddetle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen öbür hatalarla ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük vadeli yayınlar ve internet haber siteleri istikametinden 4 ay, öteki basılmış eserler tarafından 6 ay ortasında açılması zarurî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait kabahat ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
BASIN KARTI TİPLERİ VE MÜRACAAT ŞARTLARI
Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.
Basın kartı cinsleri şu biçimde:
– vazifeye bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon gorevlilerine verilen basın kartını,
– Müddetli basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Süreksiz basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Hür basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde hür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, periyodik yayınların sahiplerine yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare şurası liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber emelli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri kaidesiyle sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması kuralı aranacak.
Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü hususunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama cürümleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı cürümler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal tertibe ve bu nizamın işleyişine karşı kabahatler, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk cürümleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
MEDYA DIŞI FAALİYET OLMAMASI ŞART
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması koşulu da aranacak.
Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” kaideleri aranmayacak.
Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla nazaranve bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca gorevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık aslı da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Kurulu 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin misyon müddeti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek.
Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
Düzenlemede yer alan ve iktidarla muhalefeti karşı karşıya getiren 29’uncu unsur gerçeğe alışılmamış bilgi yayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngörüyor.
Madde ile yeni bir cürüm da tanımlanıyor. Türk Ceza Kanunu’na dezenformasyonla ilgili “Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” hatası eklenmiş olacak.
Milli İstihbarat Teşkilatı faaliyetlerine ve işçisine yönelik kabahat teşkil eden içerikler katalog kabahatler kapsamına alınacak.
Düzenleme ile getirilen yenilikler şöyleki:
HABER SİTELERİNDE YAYIN DURDURMA YOK
Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. Talebin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti hedefiyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına pürüz olmayacak.
TESLİM VE KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl mühlet ile koruma edilecek.
Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması mecburî olacak.
DÜZELTME VE YANIT YAZISI YAYIMLAMA ZORUNLULUĞU
İnternet haber sitelerinde ziyan goren kişinin düzeltme ve yanıt yazısını sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL kontağı sağlanmak suretiyle tıpkı puntolarla ve tıpkı biçimde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin tabiatıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve karşılık metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta müddetle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen öbür hatalarla ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük vadeli yayınlar ve internet haber siteleri istikametinden 4 ay, öteki basılmış eserler tarafından 6 ay ortasında açılması zarurî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait kabahat ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
BASIN KARTI TİPLERİ VE MÜRACAAT ŞARTLARI
Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.
Basın kartı cinsleri şu biçimde:
– vazifeye bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon gorevlilerine verilen basın kartını,
– Müddetli basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Süreksiz basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Hür basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde hür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, periyodik yayınların sahiplerine yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare şurası liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber emelli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri kaidesiyle sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması kuralı aranacak.
Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü hususunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama cürümleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı cürümler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal tertibe ve bu nizamın işleyişine karşı kabahatler, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk cürümleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
MEDYA DIŞI FAALİYET OLMAMASI ŞART
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması koşulu da aranacak.
Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” kaideleri aranmayacak.
Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla nazaranve bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca gorevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık aslı da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Kurulu 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin misyon müddeti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek.
Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.