Ligin yirmi beşinci maç haftası başlamaya yüz tutmuşken, bu haftalık önümüzdeki maçlara değil de, dönemin geride kalanına ve onun en’lerine bir de sayılar penceresinden göz atalım.
Pas cephesi
Ligin pas başkanı Medipol Başakşehir. Oyun planında pas yapma kıymetli olan bir teknik yönetici olan Aykut Kocaman’la başlayıp, misal prensibi kısa Fenerbahçe mesleğinde uygulayan Emre Belözoğlu’yla devam eden Başakşehir için bu şaşırtan değil. İkinci sırada Trabzonspor ve uzunca bir süre bir daha o okulun mezunu Farioli’yle maçlarına çıkan Vavacars Fatih Karagümrük üçüncü sırada görülüyor. Ligin en az pas yapan üç ekibinden ikisinin ise İzmir kadroları olması enteresan. Altay’ın maç başı pas ortalaması neredeyse Medipol Başakşehir’in ortalamasının yarısı.
Şut severler
En epeyce şut çekenlerde dorukta Beşiktaş var. Beşiktaş’ı Galatasaray takip ediyor. Üçüncü sırada ise lig ikincisi İttifak Holding Konyaspor var. Önder Trabzonspor’un buradaki altıncılığı farklı. Fenerbahçe sekizinci. Son üçteki gruplardan yalnızca Yukatel Kayserispor’un düşme potasından biraz olsun uzak olması da biraz farklı.
Çerçeveyi bulanlar
Toplam şutta altıncılığını değişik bulduğumuz Trabzonspor, tablodaki datada noktadan daha sonraki ikinci basamakla Beşiktaş’ın altında. Toplam şutta Galatasaray’ın altında olan Fenerbahçe hem sıralamada yükseliyor, tıpkı vakitte Galatasaray’ın önüne geçiyor. Yani vurduğunda daha isabetli vuruyor, yahut Galatasaray biraz zorluyor şutlarını. İsabetli şut ortalamasının son üçündeki ekipler, yer değiştirseler de son üçteler bir daha. Toplam şutta son üçün çabucak üstünde olan Vavacars Fatih Karagümrük’ün ise orta sıralara yükseldiğini görüyoruz. Onlar da az çekiyor gözükse de çektiğinde çerçeveyi daha âlâ bulan bir ekip profilindeler.
Rakip ceza alanında cirit atanlar
Maçları takip ederken, grupların buralardaki ortalamalarını bilmek, ileri uçtaki aksiyon aktifliğini karşılaştırmak için işinize yarayabilir. Örneğin Beşiktaş ve Fenerbahçe için 26’nın altında bitirdikleri maçlar ileri uçta kendi normallerinin altında kaldığı maçlar manasına gelir. Rakip ceza alanına girmeyi pek yeğlemeyen üçlü, bir daha tıpkı üçlü; Çaykur Rizespor, Öznur Kablo Yeni Malatyaspor, Yukatel Kayserispor. bir daha Trabzonspor’un bu sıralamadaki yerinin orta sıralar olması enteresan bulunabilir.
Boğuşmayı sevenler
Kulağa daima defansif gelse de, yepyeni tarifinin ismi Duels (“düellolar”) yahut Take-ons (çevirmesi güç lakin “kapışma” diyelim) olan bu istatistik kaleminin Opta tarifine nazaran, bu tarifin ortasında hem hamle birebir vakitte savunma var. Rastgele anda iki oyuncunun karşı karşıya geldiği her an, bir “ikili mücadele” yaratıyor. Biri geçmek, biri geçilmemek isteyen iki oyuncudan bahsediyoruz, yahut, bir hava topunda topu kadrosuna kazandırma eforu da bunun ortasında. Çalım atmak, bir ikili gayret çeşidi mesela bu yüzden, salt bir savunma kalemi değil. Bu alanın önderi Altay. İkinci bir öbür siyah-beyazlı kadro olan Beşiktaş. Bunu en az yeğleyen üç gruptan ikisi ikinci sıradaki Beşiktaş üzere pas oyunu yeğleyen ve ortalamaları yüksek olan Medipol Başakşehir ve Vavacars Fatih Karagümrük. Burada çözülmesi gereken bir gizem olduğu kesin.
İnceciler
Çalım, bir ikili gayret kalemi demiştik, yani aslında üstteki paragraf ve tablonun alt kümesine bakıyoruz. Buradaki ortalamaları evvelkinden çıkartıp savunma boğuşmasında daha düzgün olanları hesaplayabilirsiniz. Ayrıyeten, çalım bir grup istatistiği değildir, yalnızca bu seferlik bir karşılaştırma sağlaması için paylaşıyoruz. Öznur Kablo Yeni Malatyaspor’un maç başına 11.8 başarılı çalım istatistiğini oynadığı maçlardaki toplam 271 çalım oluşturuyor, bunun 91 tanesi, yani üçte birini tek bir oyuncusu, Mounir Chouiar atmış durumda, ki kendisi bu alanda lig önderi. Bunun bir “takım istatistiği” olmama sebebi de bu; bir grubun toplam başarılı çalımının üçte birini tek bir oyuncu atmış olabiliyor.
Duvarcılar
Ligin en az gol yiyen iki grubunun, gole kapamada birinci iki sırada olması ve olağan ligin de tepesinde olması beklenebilir bir şey. Maç başına 1.2 gol yiyen Gaziantep FK’nın burada üçüncü olması ise enteresan. Dönem başından beri yalnızca 1 maçta gol yememeyi başaran Göztepe’nin sıkması gereken bir ekip vidalar olduğu aşikar. Fenerbahçe ve Galatasaray’ın da, gole kapama sayısında ve ortalamasında Altay, Çaykur Rizespor ve Kasımpaşa’yla birebir yerde olması besbelli bir kadro savunması ve kaleci performansı meselesine işaret ediyor.
Vurdurmayın!
Beşiktaş’ın, ligin kalesine en az şut çektiren grubu. Maç başına 10’un altında şut goren öbür grup yok ligde. bir daha puan tablosunun tabanındaki kadrolardan ikisi en hayli gorenlerin ikisiyken, o üçlüyü Vavacars Fatih Karagümrük’ün tamamlıyor olması enteresan. Ligin topla en çok oynayan ekiplerinden biriyken, topun rakipte olduğu kısıtlı anlarda bu kadar epey şutu kalesinde görmek değerli bir sorun. Tıpkı sorun aslında Trabzonspor’da da mevcut, lakin onların Uğurcan’ı var.
Bari isabetli vurdurmayın!
Çok şut çektirmek değerlidir, lakin epey isabetli şut çektirmek daha da büyük bir meseledir. Karagümrük bu problemini burada çözemezken, Trabzonspor’da işin daima Uğurcan’a kalmadığını da görüyoruz. Trabzonspor, rakiplerinin çerçeveyi bulan şut sayısı ortalamasında kendini üst atmayı başarıyor, yani şut çektiriyor evet, ancak çerçeveyi buldurtmuyor. Çerçeveyi en az buldurtanlar ise üç İstanbul ekibi; Fenerbahçe, Medipol Başakşehir ve Beşiktaş. Yani Beşiktaş, hem şut çektirmiyor, tıpkı vakitte çektirdiklerinde çerçeveyi buldurtmuyor bir daha.
Sofistikeleştiremediklerimizden misiniz?
Şut, isabetli şut, rakip ceza alanında topla buluşma, isabetli pas, topla oynama. Bunların hepsinin ağızda bıraktığı bir buruk tat vardı, bir şeyler eksik üzereydi. Onu biraz gol beklentisiyle tatlandırmayı başardığımızdan beri birtakım şeyler biraz daha yerine oturdu, her ne kadar çabucak hemen, anlatması biraz sıkıntı olduğundan olması gerektiği kadar yerleşememiş olsa da. Çok şut çekiyor olabilirsiniz, şutlarınız çerçeveyi de buluyor olabilir, ancak bunları gol olma mümkünlüğü, yakın futbol tarihinde çekilmiş şutların gol olma muhtemelliğine nazaran düşük yerlerden çekiyorsanız, onları gole çevirme olasılığınız da azalacaktır. O niçinle şutta onuncu, isabetli şutta yedinci olan Aytemiz Alanyaspor, ligin bu modele nazaran en tesirli hamle eden kadrosu. Modele nazaran, Alanyaspor bir ortalama kadro performansı sergilediği durumda, her maçında en az 1, muhtemelen 2 gol atabilmeli. Ligde bu sayı 1 golün altında olan tek grup ise Öznur Kablo Yeni Malatyaspor. Buna “penaltısız” bakıyor olmamız, 0.788 (yani %78.8) gol beklentisi bedeline sahip penaltıların, fazlaca penaltı kullanan kadroların sayısını yükseltmesi, ve akan oyunda, rastgele oyun ideolojisi ve tertiple girdiği konumlara bakmayı zorlaştırması. Aytemiz Alanyaspor’u, bu dönemi, nerede bitirirlerse bitirsinler epeyce büyük bir hayalkırıklığıyla hatırlayacak olan İstanbul’un üç büyükleri takip ediyor. Üçünün de, tıpkı dönemde bu kadar net bir gol sorunu olduğunu hatırlamıyoruz. Ve bir daha, lig önderi Trabzonspor bu listede de birinci 5’te değil.
Kalesini sofistikeleştirenler
Bu gol beklentisinin de bir daha bir “kalesine şut çektirme” kısmı var alışılmış. Maçlarında, penaltılar hariç en düşük kalitede konum imkanı tanıyan, yani dümdüz “ligin en yeterli şut savunan” kadrosu Demir Küme Sivasspor. İstek Çalımbay sıradan goller yemekten bıktığı için, bu alanda ligin en uygunu olmayı sonunda başarmış gözüküyor. Maçlarında kalesinde rakiplerine verdikleri durumlardan 1 golün altında yemesi beklenecek iki kadrodan biri onlar, başkası de Medipol Başakşehir. Ekip savunması en problemli, her maç neredeyse 2 gol yemeye yetecek kadar durum veren gruplar ise Altay, Çaykur Rizespor ve Atakaş Hatayspor. Hatta buna Öznur Kablo Yeni Malatyaspor ve Vavacars Fatih Karagümrük’ü de ekleyebiliriz.
Top kapmaca
Rakip kadro oyuncusunun ayağındaki topu atakla kapmada ligin en uygunu, çabucak az evvel ekip savunması en berbat dediğimiz Altay. Maç başına 11 kere top kapan Altay’ın savunma sıkıntısını rakipten top alma çabasında aramamamız gerekiyor demek ki. bir daha Altay’la bir arada, epey durum veriyor diye saydığımız gruplardan ikisi ise bir daha bunu da en az yapan ekiplerden.
Hakem yorma sıralaması
Top kapma şayet bir korakor çaba atağıysa, bunun bir başka çıktısı da elbet ki fauller. Ligin en az faul yapan kadrosu Aytemiz Alanyaspor. GZT Giresunspor ve Vavacars Fatih Karagümrük onu takip ediyor. Karagümrük’ün hem top kapmıyor, hem faul yapmıyor oluşu, top kapmayı aslına bakarsan az denediği manasına geliyor olabilir. En faullü oynayan üç kadrodan ikisi bir daha İzmir’den, başkası ise Fenerbahçe.
Biraz daha dikkat
İttifak Holding Konyaspor, ligin en epey ofsayta düşen kadrosu. İleri uç oyuncuları savunma çizgisine en hassas davranan ise Çaykur Rizespor. Aytemiz Alanyaspor ve Galatasaray da az ofsayta düşen kadrolardan.
Şutunu güzel seçenler
Olağan, klâsik istatistiklerle size biraz nefes aldırdıktan daha sonra, bir daha xG’ye dönelim. Bir grubun bir maçtaki toplam penaltısız xG’sini, toplam penaltısız şut sayısına bölünce, şutlarının ortalama kalitesini hesaplamış oluyoruz. Bunun küresel olarak enteresan bir ortalaması var: 0.11. Şayet şutlarınız bu pahanın üstünde bir xG ortalamasına sahipse, GENELE NAZARAN şutlarınızı daha düzgün seçiyorsunuz demek. Yani, gol olma mümkünlüğü daha yüksek, kaleye daha yakın, kaleyi daha karşıdan nazarann yerlere gelene kadar şut çekmemeye çalışıyorsunuz demek. Şayet o pahanın altındaysa, şayet grubunuzda sıra dışı bitiriciler, uzaktan şut uzmanları yoksa, vurmadan evvel kaleye biraz daha yaklaşmayı yahut pas seçeneğini bir sefer daha gözden geçirmeniz gerekiyor demek. Bu bahiste ligin en güzeli bir daha Aytemiz Alanyaspor. Az şut çekmesine karşın xG listesinde birinci olması aslına bakarsan bunu doğurmak zorundaydı. bir daha az lakin öz çeken bir öbür kadro da Vavacars Fatih Karagümrük. Küresel ortalama kabul edebileceğimiz 0.11’in üzerindeki grupların hiç birinde önemli bir şut tercihi meselesinden bahsetmemize gerek yok. Alışılmış 0.11’in biraz altındakilerin de bu ortalamalarını yükseltmeleri hayli sıkıntı olmadığından durum vahim değil. Fakat 0.10’un, daha gerçek sözle 0.1’in altındakilerde “Vurmayın” durumu hasıl olmuş diyebiliriz. Bu bedeli 0.09’un bile altındaki Öznur Kablo Yeni Malatyaspor’da, yeni teknik sorumlunun bir lig golcüsü olan Adem Büyük olması bakalım nasıl bir tesir yaratacak.
Üsttekinin karşıtı
Tıpkı sayıya, kadroların kendi kalelerine çekilmesine müsaade verdiği şutların kalitesi için de bakmak mümkün. Burada sayının düşük olması, yani rakiplerin gol beklentisi düşük şutlara zorlanması daha düzgün. Trabzonspor’un savunma büyüsü burada ortaya çıkıyor. Ferdî performansıyla ön plana çıkan Uğurcan Çakır’ın, önündeki başka 10 oyuncu, Uğurcan’a gol beklentisi yüksek şutlar çekilmesine de müsaade vermiyor. Yani işin değerli bir kısmını aslında kadro savunması yapıyor. Kalanlarda da iş Uğurcan’a düşüyor. Burada da ligin berbatları Atakaş Hatayspor, Altay, Kasımpaşa. Bu üçlünün çabucak üzerindeki Beşiktaş, bir periyot bu ortalaması en yüksek ekipti, en azından kendini sondan dördüncülüğe atmış durumdalar.
Son oyuncak
Gol beklentisi modelini biraz da seyir zevkimize yönelik bir oyuncağa dönüştürelim ve şuna bakalım; hangi ekiplerin maçlarında en yüksek gol beklentisi üretiliyor? Yani, başına oturduğumuzda, her iki kalede de en epey şut ve konum görmeyi vaat eden maçlar, hangi kadroların maçları? Birinci sırada bir daha Aytemiz Alanyaspor var. Antalya temsilcisinin bunun birçoklarını kendi girdiği durumlardan getirdiğini biliyoruz (xG 1.78, xGA 1.33’tü). Atakaş Hatayspor’da ise xGA bunda daha fazlaca hisse sahibi, fakat biz 2.98’e odaklanıyoruz bu durumda. bir daha, Vavacars Fatih Karagümrük maçı da bizi gol heyecanına en epey yaklaştıran maçların tarafı, bunlar gol olsa da, olmasa da. Demir Küme Sivasspor, GZT Giresunspor ve Medipol Başakşehir maçlarında ise bizi heyecanlandıracak kale önü aksiyonları olması mümkünlüğü şu anda düşük. Galatasaray ve Beşiktaş’ın bu tablonun daha aksiyonlu tarafında, Fenerbahçe ve Trabzonspor’un ise artarda orta sıralarda olduğunu görüyoruz.
Gülümseyin, çekiyoruz
Dönem bittiğinde yinelaması ve hangi grup nereden nereye gelmiş ve ligin 24 maç haftası bittiğindeki yerini ne kadar değiştirmiş dönüp bir daha bakarız. Fotoğrafı çektik, ve “Önce” tarafına koyduk. “daha sonra” kısmı için Mayıs sonunda görüşürüz.
Pas cephesi
Ligin pas başkanı Medipol Başakşehir. Oyun planında pas yapma kıymetli olan bir teknik yönetici olan Aykut Kocaman’la başlayıp, misal prensibi kısa Fenerbahçe mesleğinde uygulayan Emre Belözoğlu’yla devam eden Başakşehir için bu şaşırtan değil. İkinci sırada Trabzonspor ve uzunca bir süre bir daha o okulun mezunu Farioli’yle maçlarına çıkan Vavacars Fatih Karagümrük üçüncü sırada görülüyor. Ligin en az pas yapan üç ekibinden ikisinin ise İzmir kadroları olması enteresan. Altay’ın maç başı pas ortalaması neredeyse Medipol Başakşehir’in ortalamasının yarısı.
Şut severler
En epeyce şut çekenlerde dorukta Beşiktaş var. Beşiktaş’ı Galatasaray takip ediyor. Üçüncü sırada ise lig ikincisi İttifak Holding Konyaspor var. Önder Trabzonspor’un buradaki altıncılığı farklı. Fenerbahçe sekizinci. Son üçteki gruplardan yalnızca Yukatel Kayserispor’un düşme potasından biraz olsun uzak olması da biraz farklı.
Çerçeveyi bulanlar
Toplam şutta altıncılığını değişik bulduğumuz Trabzonspor, tablodaki datada noktadan daha sonraki ikinci basamakla Beşiktaş’ın altında. Toplam şutta Galatasaray’ın altında olan Fenerbahçe hem sıralamada yükseliyor, tıpkı vakitte Galatasaray’ın önüne geçiyor. Yani vurduğunda daha isabetli vuruyor, yahut Galatasaray biraz zorluyor şutlarını. İsabetli şut ortalamasının son üçündeki ekipler, yer değiştirseler de son üçteler bir daha. Toplam şutta son üçün çabucak üstünde olan Vavacars Fatih Karagümrük’ün ise orta sıralara yükseldiğini görüyoruz. Onlar da az çekiyor gözükse de çektiğinde çerçeveyi daha âlâ bulan bir ekip profilindeler.
Rakip ceza alanında cirit atanlar
Maçları takip ederken, grupların buralardaki ortalamalarını bilmek, ileri uçtaki aksiyon aktifliğini karşılaştırmak için işinize yarayabilir. Örneğin Beşiktaş ve Fenerbahçe için 26’nın altında bitirdikleri maçlar ileri uçta kendi normallerinin altında kaldığı maçlar manasına gelir. Rakip ceza alanına girmeyi pek yeğlemeyen üçlü, bir daha tıpkı üçlü; Çaykur Rizespor, Öznur Kablo Yeni Malatyaspor, Yukatel Kayserispor. bir daha Trabzonspor’un bu sıralamadaki yerinin orta sıralar olması enteresan bulunabilir.
Boğuşmayı sevenler
Kulağa daima defansif gelse de, yepyeni tarifinin ismi Duels (“düellolar”) yahut Take-ons (çevirmesi güç lakin “kapışma” diyelim) olan bu istatistik kaleminin Opta tarifine nazaran, bu tarifin ortasında hem hamle birebir vakitte savunma var. Rastgele anda iki oyuncunun karşı karşıya geldiği her an, bir “ikili mücadele” yaratıyor. Biri geçmek, biri geçilmemek isteyen iki oyuncudan bahsediyoruz, yahut, bir hava topunda topu kadrosuna kazandırma eforu da bunun ortasında. Çalım atmak, bir ikili gayret çeşidi mesela bu yüzden, salt bir savunma kalemi değil. Bu alanın önderi Altay. İkinci bir öbür siyah-beyazlı kadro olan Beşiktaş. Bunu en az yeğleyen üç gruptan ikisi ikinci sıradaki Beşiktaş üzere pas oyunu yeğleyen ve ortalamaları yüksek olan Medipol Başakşehir ve Vavacars Fatih Karagümrük. Burada çözülmesi gereken bir gizem olduğu kesin.
İnceciler
Çalım, bir ikili gayret kalemi demiştik, yani aslında üstteki paragraf ve tablonun alt kümesine bakıyoruz. Buradaki ortalamaları evvelkinden çıkartıp savunma boğuşmasında daha düzgün olanları hesaplayabilirsiniz. Ayrıyeten, çalım bir grup istatistiği değildir, yalnızca bu seferlik bir karşılaştırma sağlaması için paylaşıyoruz. Öznur Kablo Yeni Malatyaspor’un maç başına 11.8 başarılı çalım istatistiğini oynadığı maçlardaki toplam 271 çalım oluşturuyor, bunun 91 tanesi, yani üçte birini tek bir oyuncusu, Mounir Chouiar atmış durumda, ki kendisi bu alanda lig önderi. Bunun bir “takım istatistiği” olmama sebebi de bu; bir grubun toplam başarılı çalımının üçte birini tek bir oyuncu atmış olabiliyor.
Duvarcılar
Ligin en az gol yiyen iki grubunun, gole kapamada birinci iki sırada olması ve olağan ligin de tepesinde olması beklenebilir bir şey. Maç başına 1.2 gol yiyen Gaziantep FK’nın burada üçüncü olması ise enteresan. Dönem başından beri yalnızca 1 maçta gol yememeyi başaran Göztepe’nin sıkması gereken bir ekip vidalar olduğu aşikar. Fenerbahçe ve Galatasaray’ın da, gole kapama sayısında ve ortalamasında Altay, Çaykur Rizespor ve Kasımpaşa’yla birebir yerde olması besbelli bir kadro savunması ve kaleci performansı meselesine işaret ediyor.
Vurdurmayın!
Beşiktaş’ın, ligin kalesine en az şut çektiren grubu. Maç başına 10’un altında şut goren öbür grup yok ligde. bir daha puan tablosunun tabanındaki kadrolardan ikisi en hayli gorenlerin ikisiyken, o üçlüyü Vavacars Fatih Karagümrük’ün tamamlıyor olması enteresan. Ligin topla en çok oynayan ekiplerinden biriyken, topun rakipte olduğu kısıtlı anlarda bu kadar epey şutu kalesinde görmek değerli bir sorun. Tıpkı sorun aslında Trabzonspor’da da mevcut, lakin onların Uğurcan’ı var.
Bari isabetli vurdurmayın!
Çok şut çektirmek değerlidir, lakin epey isabetli şut çektirmek daha da büyük bir meseledir. Karagümrük bu problemini burada çözemezken, Trabzonspor’da işin daima Uğurcan’a kalmadığını da görüyoruz. Trabzonspor, rakiplerinin çerçeveyi bulan şut sayısı ortalamasında kendini üst atmayı başarıyor, yani şut çektiriyor evet, ancak çerçeveyi buldurtmuyor. Çerçeveyi en az buldurtanlar ise üç İstanbul ekibi; Fenerbahçe, Medipol Başakşehir ve Beşiktaş. Yani Beşiktaş, hem şut çektirmiyor, tıpkı vakitte çektirdiklerinde çerçeveyi buldurtmuyor bir daha.
Sofistikeleştiremediklerimizden misiniz?
Şut, isabetli şut, rakip ceza alanında topla buluşma, isabetli pas, topla oynama. Bunların hepsinin ağızda bıraktığı bir buruk tat vardı, bir şeyler eksik üzereydi. Onu biraz gol beklentisiyle tatlandırmayı başardığımızdan beri birtakım şeyler biraz daha yerine oturdu, her ne kadar çabucak hemen, anlatması biraz sıkıntı olduğundan olması gerektiği kadar yerleşememiş olsa da. Çok şut çekiyor olabilirsiniz, şutlarınız çerçeveyi de buluyor olabilir, ancak bunları gol olma mümkünlüğü, yakın futbol tarihinde çekilmiş şutların gol olma muhtemelliğine nazaran düşük yerlerden çekiyorsanız, onları gole çevirme olasılığınız da azalacaktır. O niçinle şutta onuncu, isabetli şutta yedinci olan Aytemiz Alanyaspor, ligin bu modele nazaran en tesirli hamle eden kadrosu. Modele nazaran, Alanyaspor bir ortalama kadro performansı sergilediği durumda, her maçında en az 1, muhtemelen 2 gol atabilmeli. Ligde bu sayı 1 golün altında olan tek grup ise Öznur Kablo Yeni Malatyaspor. Buna “penaltısız” bakıyor olmamız, 0.788 (yani %78.8) gol beklentisi bedeline sahip penaltıların, fazlaca penaltı kullanan kadroların sayısını yükseltmesi, ve akan oyunda, rastgele oyun ideolojisi ve tertiple girdiği konumlara bakmayı zorlaştırması. Aytemiz Alanyaspor’u, bu dönemi, nerede bitirirlerse bitirsinler epeyce büyük bir hayalkırıklığıyla hatırlayacak olan İstanbul’un üç büyükleri takip ediyor. Üçünün de, tıpkı dönemde bu kadar net bir gol sorunu olduğunu hatırlamıyoruz. Ve bir daha, lig önderi Trabzonspor bu listede de birinci 5’te değil.
Kalesini sofistikeleştirenler
Bu gol beklentisinin de bir daha bir “kalesine şut çektirme” kısmı var alışılmış. Maçlarında, penaltılar hariç en düşük kalitede konum imkanı tanıyan, yani dümdüz “ligin en yeterli şut savunan” kadrosu Demir Küme Sivasspor. İstek Çalımbay sıradan goller yemekten bıktığı için, bu alanda ligin en uygunu olmayı sonunda başarmış gözüküyor. Maçlarında kalesinde rakiplerine verdikleri durumlardan 1 golün altında yemesi beklenecek iki kadrodan biri onlar, başkası de Medipol Başakşehir. Ekip savunması en problemli, her maç neredeyse 2 gol yemeye yetecek kadar durum veren gruplar ise Altay, Çaykur Rizespor ve Atakaş Hatayspor. Hatta buna Öznur Kablo Yeni Malatyaspor ve Vavacars Fatih Karagümrük’ü de ekleyebiliriz.
Top kapmaca
Rakip kadro oyuncusunun ayağındaki topu atakla kapmada ligin en uygunu, çabucak az evvel ekip savunması en berbat dediğimiz Altay. Maç başına 11 kere top kapan Altay’ın savunma sıkıntısını rakipten top alma çabasında aramamamız gerekiyor demek ki. bir daha Altay’la bir arada, epey durum veriyor diye saydığımız gruplardan ikisi ise bir daha bunu da en az yapan ekiplerden.
Hakem yorma sıralaması
Top kapma şayet bir korakor çaba atağıysa, bunun bir başka çıktısı da elbet ki fauller. Ligin en az faul yapan kadrosu Aytemiz Alanyaspor. GZT Giresunspor ve Vavacars Fatih Karagümrük onu takip ediyor. Karagümrük’ün hem top kapmıyor, hem faul yapmıyor oluşu, top kapmayı aslına bakarsan az denediği manasına geliyor olabilir. En faullü oynayan üç kadrodan ikisi bir daha İzmir’den, başkası ise Fenerbahçe.
Biraz daha dikkat
İttifak Holding Konyaspor, ligin en epey ofsayta düşen kadrosu. İleri uç oyuncuları savunma çizgisine en hassas davranan ise Çaykur Rizespor. Aytemiz Alanyaspor ve Galatasaray da az ofsayta düşen kadrolardan.
Şutunu güzel seçenler
Olağan, klâsik istatistiklerle size biraz nefes aldırdıktan daha sonra, bir daha xG’ye dönelim. Bir grubun bir maçtaki toplam penaltısız xG’sini, toplam penaltısız şut sayısına bölünce, şutlarının ortalama kalitesini hesaplamış oluyoruz. Bunun küresel olarak enteresan bir ortalaması var: 0.11. Şayet şutlarınız bu pahanın üstünde bir xG ortalamasına sahipse, GENELE NAZARAN şutlarınızı daha düzgün seçiyorsunuz demek. Yani, gol olma mümkünlüğü daha yüksek, kaleye daha yakın, kaleyi daha karşıdan nazarann yerlere gelene kadar şut çekmemeye çalışıyorsunuz demek. Şayet o pahanın altındaysa, şayet grubunuzda sıra dışı bitiriciler, uzaktan şut uzmanları yoksa, vurmadan evvel kaleye biraz daha yaklaşmayı yahut pas seçeneğini bir sefer daha gözden geçirmeniz gerekiyor demek. Bu bahiste ligin en güzeli bir daha Aytemiz Alanyaspor. Az şut çekmesine karşın xG listesinde birinci olması aslına bakarsan bunu doğurmak zorundaydı. bir daha az lakin öz çeken bir öbür kadro da Vavacars Fatih Karagümrük. Küresel ortalama kabul edebileceğimiz 0.11’in üzerindeki grupların hiç birinde önemli bir şut tercihi meselesinden bahsetmemize gerek yok. Alışılmış 0.11’in biraz altındakilerin de bu ortalamalarını yükseltmeleri hayli sıkıntı olmadığından durum vahim değil. Fakat 0.10’un, daha gerçek sözle 0.1’in altındakilerde “Vurmayın” durumu hasıl olmuş diyebiliriz. Bu bedeli 0.09’un bile altındaki Öznur Kablo Yeni Malatyaspor’da, yeni teknik sorumlunun bir lig golcüsü olan Adem Büyük olması bakalım nasıl bir tesir yaratacak.
Üsttekinin karşıtı
Tıpkı sayıya, kadroların kendi kalelerine çekilmesine müsaade verdiği şutların kalitesi için de bakmak mümkün. Burada sayının düşük olması, yani rakiplerin gol beklentisi düşük şutlara zorlanması daha düzgün. Trabzonspor’un savunma büyüsü burada ortaya çıkıyor. Ferdî performansıyla ön plana çıkan Uğurcan Çakır’ın, önündeki başka 10 oyuncu, Uğurcan’a gol beklentisi yüksek şutlar çekilmesine de müsaade vermiyor. Yani işin değerli bir kısmını aslında kadro savunması yapıyor. Kalanlarda da iş Uğurcan’a düşüyor. Burada da ligin berbatları Atakaş Hatayspor, Altay, Kasımpaşa. Bu üçlünün çabucak üzerindeki Beşiktaş, bir periyot bu ortalaması en yüksek ekipti, en azından kendini sondan dördüncülüğe atmış durumdalar.
Son oyuncak
Gol beklentisi modelini biraz da seyir zevkimize yönelik bir oyuncağa dönüştürelim ve şuna bakalım; hangi ekiplerin maçlarında en yüksek gol beklentisi üretiliyor? Yani, başına oturduğumuzda, her iki kalede de en epey şut ve konum görmeyi vaat eden maçlar, hangi kadroların maçları? Birinci sırada bir daha Aytemiz Alanyaspor var. Antalya temsilcisinin bunun birçoklarını kendi girdiği durumlardan getirdiğini biliyoruz (xG 1.78, xGA 1.33’tü). Atakaş Hatayspor’da ise xGA bunda daha fazlaca hisse sahibi, fakat biz 2.98’e odaklanıyoruz bu durumda. bir daha, Vavacars Fatih Karagümrük maçı da bizi gol heyecanına en epey yaklaştıran maçların tarafı, bunlar gol olsa da, olmasa da. Demir Küme Sivasspor, GZT Giresunspor ve Medipol Başakşehir maçlarında ise bizi heyecanlandıracak kale önü aksiyonları olması mümkünlüğü şu anda düşük. Galatasaray ve Beşiktaş’ın bu tablonun daha aksiyonlu tarafında, Fenerbahçe ve Trabzonspor’un ise artarda orta sıralarda olduğunu görüyoruz.
Gülümseyin, çekiyoruz
Dönem bittiğinde yinelaması ve hangi grup nereden nereye gelmiş ve ligin 24 maç haftası bittiğindeki yerini ne kadar değiştirmiş dönüp bir daha bakarız. Fotoğrafı çektik, ve “Önce” tarafına koyduk. “daha sonra” kısmı için Mayıs sonunda görüşürüz.