Tarlaya ektik enflasyon

Professional

New member
Tarımda girdi maliyetlerindeki süratli artış çiftçiyi tarlasını süremez hale getirdi. Ziraat Odaları Lideri Şemsi Bayraktar da “Üretim bitecek, besine ulaşım zorlaşınca bundan herkes etkilenecek” ikazında bulundu. Hepimizin mutfağını etkileyecek zahmet büyürken tarımda yıllık üretici enflasyonu yüzde 36’ya çıktı. En yüksek artış tahılda oldu. Yumurta ve hayvansal eserler de fırladı.

‘niçinİ GÜBREYİ BİLE İTHAL ETMEK ZORUNDA BIRAKAN POLİTİKASIZLIK’

Lifli bitkilerde yıllık artış yüzde 123’e ulaştı. Sepetteki 86 eserden 61’inde fiyatlar tırmandı. TÜİK bilgileriyle bile yüksek olan oran, tarımda ithalata bağımlılığın ve siyasetsizliğin faturasının herkese çıktığını gösterdi. Ekonomistler de “Gıda fiyatları yüz güldürmeyecek” vurgusu yaptı. “Gübreyi ithal etmek zorunda bırakan tarım politikalarımız” sözüyle temel meseleye dikkat çekildi.


BESİN FİYATLARI PATLADI

İktisat yönetimin‘faiz sebep enflasyon sonuç’diyerek aldığı kararlar, Merkez Bankası’nın peş peşe faiz indirimleri kurların artmasına sebep olurken, tarlada da fiyatları uçurdu. Artan kurla birlikte maliyetler katlanınca tarım-ÜFE tarihinin en yüksek düzeyine çıktı. TÜİK Aralık 2021 devrine ait Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi deklare etti. Bu datalara nazaran, Tarım-ÜFE, Aralık 2021’de bundan evvelki aya nazaran yüzde 12,51, bundan evvelki yılın birebir ayına kıyasla yüzde 36,39 artış gösterdi. bu biçimdece endeks, tarihinin rekor düzeyini gördü.


Yaşanan kur krizi, yüksek enflasyon hem tarlada hem da sofrada meblağları rekora götürdü. Kurda yaşanan krizler tarımın temel girdilerinden bilhassa mazot ve gübre meblağlarını katladı. Tarım girdilerinde yaşanan yüzde 100’ün üstündeki artışlar çiftçilerin ekim yapmamasına yol açarken, 84 milyonun da sofrasını etkiliyor. Türkiye İstatistik Kurumu, Aralık 2021 periyoduna ait Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE) bilgilerini deklare etti.

Buna bakılırsa, endekste aralıkta bundan evvelki aya nazaran yüzde 12,51, bundan evvelki yılın birebir ayına bakılırsa yüzde 36,39 ve 12 aylık ortalamalara bakılırsa yüzde 23,73 artış gerçekleşti. bu biçimdece Endeks, 2011 baz yılından bu yana rekor düzeye çıktı. Bir diğer deyişle, tarımda üretici enflasyonu 11 yılın tepesini gördü. Endekste, bundan evvelki yılın Aralık ayına göre yüzde 36,39 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 23,73 artış gerçekleşti. Kesimler özelinde evvelki aya bakılırsa ormancılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 5,49, balık ve başka balıkçılık mamüllerinde yüzde 6,95, tarım ve avcılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 12,91 artış oldu.


Aralıkta ana kümelerde evvelki aya nazaran canlı hayvanlar ve hayvansal eserlerde yüzde 10,6, fazlaca yıllık bitkisel eserlerde yüzde 11,71, tek yıllık bitkisel eserlerde yüzde 15 artış kayıtlara geçti. Yıllık artışın yüksek olduğu alt kümeler ise yüzde 123,44 ile lifli bitkiler, yüzde 67,33 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar ve yüzde 49,31 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar olarak sıralandı. Aylık en çok artış yüzde 26,44 ile turunçgiller ve yüzde 17,77 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlarda gerçekleşti. Öte yandan Tarım-ÜFE 2019’da yıllık yüzde 16,07, aylık yüzde 2,17 artış kaydetmişti. 2020’de ise Tarım-ÜFE bir aralık ayında evvelki aya nazaran yüzde 2,58, bundan evvelki yılın tıpkı ayına bakılırsa yüzde 21,24 artış göstermişti.


‘ÇİFTÇİ DE MAĞDUR’

Tarım eserleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık bazda yüzde 12,51 artarken, yıllık bazda yüzde 36,39 yükseldi. Endeks, tarihinin rekor düzeyini gördü. Durumu kıymetlendiren ekonomistler tablonun giderek daha da ağırlaşacağını belirtti. Karar Gazetesi müellifi Doç. Dr. Oğuz Demir toplumsal medya hesabından TÜİK tarım-ÜFE bilgilerini paylaşarak ‘’ Besin meblağları yüz güldürmeyecek’’ dedi. Ekonomist Mustafa Sönmez ise yaptığı değerlendirmede ‘’Tarım üreticisinin yıllık meblağları yüzde 36,4 arttı. 2020’de 21.3 idi. bir daha de endüstrici meblağlarının Yİ-ÜFE’nin yüzde 80 arttığı anımsandığında, çiftçinin meblağlarının epey geride kaldığı ve tarımdan tarım dışına kıymetli bir bedel kanaması olduğu söylenebilir. Çiftçi de mağdurdur. 2021’de en mağdur çiftcçi turunçgil üreticileri oldu: fiyat artışları yüzde 2,5. En mutlular ise pamuk vb lifli bitki üretenler. Pandeminin tesiriyle dünya fiyatları yüksek seyretti:Yıllık yüzde 123! Tahıl üreticileri de yüzde 67 ile eser sattılar. Koyun-keçi,sebze üreticileri ise mağdur’’

‘GÜBREYİ İTHAL ETMEK ZORUNDA BIRAKAN TARIM SİYASETİMİZ VAR’

Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi bilgilerini pahalandıran ekonomist İris Cibre ‘’Aralık da Tarım üretici enflasyonu aylık yüzde 12,5, yıllık yüzde 36. Gübreyi ithal etmek zorunda bırakan tarım politikalarımız, ocakta ise dezenflasyon bekleyen Finans Ofisi Liderimiz var’’ yorumunu yaptı. Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp de toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada bu başla mutfaktaji yangının bitmeyeceğini belirterek ‘’TÜİK’e nazaran, Tarım eserleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık bazda yüzde 12,51 artarken, yıllık bazda yüzde 36,39 yükseldi. Tarımda üretici enflasyonu 11 yılın tepesini nazaranrek, rekor düzeye çıktı. Bu başla mutfakta yaşanan yangın hiç biter mi?’’ dedi.