Ticaret odaları liderleri, Ermenistan hudut kapılarının açılmasının muhtemel tesirlerini yorumladı

RAM

New member
Ticaret odaları liderleri, Ermenistan hudut kapılarının açılmasının muhtemel tesirlerini yorumladı
Türkiye, 1993 yılında Azerbaycan ve Ermenistan içinde Dağlık Karabağ’da çıkan savaş niçiniyle hudut kapılarını kapatarak diplomatik alakaları sonlandırmıştı. Türkiye’nin Ermenistan ile biri Kars’ta bulunan Akyaka Doğu Kapı, başkası de Iğdır’da bulunan Alican Hudut Kapısı olmak üzere iki hudut kapısı bulunuyor. Lakin her iki kapıda yıllardır kapalı. Türkiye ile Ermenistan içindeki temaslar Gürcistan ile İran üzerinden sağlanıyor. Lakin bu da maliyetleri arttırıyor. Azerbaycan-Ermenistan içindeki savaşta Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’dan çekilmesi, Türkiye-Ermenistan hudut kapıları konusu bir daha gündeme getirdi.


Kapıların açılması için Türkiye’nin 3 koşulu


Hudut kapılarının açılması için Türkiye’nin 3 kuralı bulunuyor. Birincisi; Ermenistan’ın “soykırımın tanınması” kampanyasından vazgeçmesi, ikincisi; Ermenistan’ın Karabağ’dan çekilmesi, üçüncüsü de Ermenistan’ın 1920-21 Kars ve Gümrü mutabakatlarını tanıması. Türkiye tarafı, bu üç kaidenin sağlanması durumunda hudut kapılarının açılacağını söylüyor.


‘Kapıların açılmasının bölgesel kalkınmaya olumlu tesirleri olur’


Türk-Ermeni hudut kapısının açılması, bölgesel kalkınma, turizm, dış ticaret, hudut ticareti ve ulaştırma dalına olumlu tesirleri olacağı belirtiliyor. Türkiye-Ermenistan sonunun açılması, iki ülke içinde Gürcistan üzerinden gerçekleşen ticarette ortaya çıkan ulaştırma maliyetlerini kıymetli derecede azaltabilecek. Ulaştırma maliyetlerinde meydana gelecek olan bu azalma, Türkiye’nin Ermenistan’a hudut olan kentlerinde daha da fazla olacak.


Diyarbakır Ticaret Odası: Siyasi münasebetler bozulsa bile ekonomik ilgiler sürmeli


Diyarbakır, Iğdır ve Van vilayetlerinin Ticaret ve Sanayi Odası liderleri
, Ermenistan-Türkiye hudut kapılarının açılmasının mümkün tesirlerini Sputnik Türkiye’ye kıymetlendirdi. Diyarbakır Ticaret Odası Lideri Mehmet Kaya “Komşuyla ticaret yapmadan dünyaya mal satma imkanımız yok. Komşularla siyasi bağlarımız periyot devir bozulsa bile siyasi münasebetlerden bağımsız ekonomik ilgileri en üst noktaya taşımayla ilgili bir efor sarf etmeliyiz” diyor.

Kaya “Özellikle son yaşadığımız bu krizden çıkmanın değerli adımı komşularla ticaretimizi arttırmaktır. Gerek Ermenistan gerek Irak gerek Suriye olsun kapıların açık ve ticaretin doğal yapıldığı ortamlarda bugün muhtaçlık duyulan dövizin 2-3 katını bir yılda sağlıyorduk”
biçiminde konuştu.


‘Mobilya, dokuma, besin üzere ihracat eksenli birtakım firmalarımızı olumsuz etkiliyor’


“Bugün Ermenistan idaresinin de Türkiye ile uygun alakalar konusunda bir yaklaşımı var” diyen Kaya şu biçimde devam etti:

“Özellikle bizde kimi dalların Ermenistan ile olan bağlarının gelişmesi manasında ticaret kapısının bir an evvel açılmasını yanlışsız buluyoruz. Şuan ihracat sayılarımız 2013-2015 senelerına nazaran yarı yarıya düşmüş durumda. Barış ortamının olduğu, diyalogların olduğu periyoda nazaran yarı yarıya düşmüş durumda. Ermenistan ile neredeyse durma noktasına gelmiş. Tabi bu durum bölge vilayetlerini daha epey etkilemekle birlikte, bilhassa mobilya, dokuma, besin üzere ihracat eksenli birtakım firmalarımızı olumsuz etkiliyor. Biz Ermenistan’a ticaret fazlası veren ihracatı daha fazla yapan bir iliz. Onun için kapının açılmasını önemsiyoruz”


Van Ticaret Odası: Hepimizin faydasına sonuçlar doğuracağına inanıyoruz


Van Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Necdet Takva da kapının açılması bölgede olumlu bir tesir yaratacağını söz ederek şunları söylemiş oldu:

Biz Türkiye’nin komşularıyla sıfır sorun temelinde sağlıklı bir alaka geliştirmesi istikametinde bir anlayışa sahibiz. aslına bakarsanız bu ticaretin fıtratında var. Ticaretin, kültürel alışverişin, gidiş gelişlerin toplumsal güvenlik ve huzur açısından yarar sağlayacağı unsuru dünyaca benimsenmiş, ötürüsıyla bölgesinde aktif, komşularıyla olağanlaşan münasebetler çerçevesinde süreçleri yöneten bir Türkiye’nin hepimizin faydasına sonuçlar doğuracağını inanıyoruz. Tabi Azerbaycan ve Türkiye’nin epeyce yakın alakaları var. ötürüsıyla Azerbaycan’la da hayli güzel ilgiler geliştirmemiz lazım lakin salt Azerbaycan ilgileri üzerinden okumalar yapmak sürdürülebilir, milletlerarası ilgiler bakımından kasvetler yarattığı malum. olağan olarak ülkemizin hükümdarlık hakları değerli. Ancak bunu kalubelaya kadar bu türlü sürdürmek yerine daha ölçülü, daha uygun ilgiler içerisinde ülkelerin birbirine hürmet duymak suretiyle karşılıklı geliştirmesi her insanın faydasına olacağını düşünüyoruz”


‘Kapıların açılmasıyla kesinlikle ticari bir hareketlilik olacaktır’


Takva şöyleki devam etti:

Ben umuyor ve diliyorum ki bu son Azerbaycan-Ermenistan savaşından daha sonra bağlar artık kabul edilebilir bir düzelmeye evrilir, Türkiye de buna hamilik eder. Orada faal bir rol alır ve bu olağanlaşan bağlantılar içerisinde kendi bağlarını de yeni bir surece evriltir. Bunun kesinlikle faydasını olacağını düşünüyorum. Ticaretin olduğu yerde huzur vardır. Kapıların açılmasıyla kesinlikle ticari bir hareketlilik olacaktır. Tabi Ermenistan epey kuvvetli bir iktisada sahip değil. Onların da kesinlikle kuvvetli bir diasporaları var. Orada önemli bir kaynak var ve yalnızca Van üzerinden değil bölge ve ülke içinde epey kıymetli tesirleri olacağını düşünüyoruz. Bizim bütün komşularımızla uygun bağlantılar geliştirmemiz Türkiye’nin gücüne güç katacaktır. Hepimiz bu ülkenin vatandaşıyız ülkemizin refahı, zenginliği bizleri memnun edecektir”


Iğdır Ticaret Odası: Ticaretin milliyeti olmaz


Iğdır Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Kamil Arslan da “Ticaretin milliyeti olmaz” diyerek, kapının açılması turizm, kültürel ve toplumsal etkinliklerde olumlu tesirler yaratacağını söylemiş oldu. Arslan şunları kaydetti:

“Dışişleri Bakanlığımız ve hükümetimizin benimsediği bir siyaset çerçevesinde, yoksa kapı bugün açılsın demiyoruz. Kurallar oluşsun, Ermenistan da şapkasını önüne koysun düşünsün, Türkiye de üzerine düşeni yapacağını ve kapıyı açabileceğini söylüyor. Ermenistan ile ticaret bir biçimde yapılıyor. İran ve Gürcistan üzerinden yapılıyor. Deterjan besin üzere biroldukça ihracat materyali İran üzerinden gidiyor. Muhtaçlığının belirli bir kısmını bizden alıyor, İran’dan temin ediyor. Lakin bu kapının açılmasının kültürel, toplumsal, turizm, ekonomik boyutu olduğunu biliyor ve söylüyoruz. Kapının açılması bir uzlaşma ile olacağını düşünüyorum. Tabi bu dış siyasettir ve dış siyasete müdahil olacak halimiz yok”

Haber Sitelerinden Alıntıdır.