Yargıtay’dan icap nöbeti sonucu (İcap nöbetindeki mühlet fazla mesai sayılır mı?)

Samuag

New member
Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi’nde bilgi süreç bakılırsavlisi olarak çalışan işçi, iş mukavelesine haklı bir sebep bulunmaksızın patron tarafınca son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile bir kısım başka personellik alacaklarının davalılardan tahsili talebiyle İş Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkemede söz veren davalı kurum, davanın reddine karar verilmesini istedi. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. sonucu davalı kurum temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.

İçtihat metni niteliğindeki kararda; icap nöbetinde geçen müddetin fazla çalışma sayılıp sayılmayacağına açıklık getirildi. Mahkemece karara temel alınan uzman raporunda; davacı şahit anlatımlarından hareketle, davacının haftanın 5 günü saat 08.00-17.00 saatleri içinde çalıştığı, bir günü ise saat 17.00’den daha sonra sabah 8.00′ e kadar icap nöbeti tuttuğu, buna nazaran davacının haftanın 4 günü 08.00-17.00 saatleri içinde bir saat orta dinlenme ile bir günü ise 24 saat çalışarak haftada 11 saat fazla çalışma yaptığı kabulüne göre hesaplama yapıldığı hatırlatıldı. 24 saatlik çalışmadan orta dinlenme mühleti düşülmediği hatırlatıldı.

Dosya çerçevesindeki evraklara göre, davacının icap nöbeti tuttuğunda kaç sefer bakılırsave geldiği ve bakılırsavin kaç saat sürdüğü net olarak tespit edilememekte olup fiili olarak davacının nöbetlerde iş başında geçirdiği mühletin belirlenmesi ve buna bağlı olarak haftalık ne kadar fazla mesai yaptığının tespiti mümkün gözükmediğine dikkat çekildi.

Davacının icap nöbeti sırasında işyerinde olmadığı meskeninde yahut tercih ettiği diğer bir yerde vaktini geçirdiği, çağrılması durumunda nazaranve gittiği ötürüsıyla çağrılmadığı vakit içinderda imkanı ölçüsünde özgür hareket edebildiği vurgulandı. Yapılan işin niteliği gereği icap nöbeti esnasında yalnızca çağrılma durumunda iş yerine gidiliyor olunsa da geri kalan vakti çalışanın büsbütün özgür hareket ederek geçirmesi de beklenemeyeceğinin altı çizildi.

Yargıtay sonucunda şu sözlere yer verildi: “Zira emekçi çağrılmaya hazır olarak beklemektedir ve işverence çağrıldığında makul bir süre içerisinde nazaranvi başında olmak zorundadır. Bu manada personel icap nöbeti esnasında kent dışına çıkamaz yahut işyerine uzak bir yere gidemez. Ne var ki; gereksinim duyulduğunda işyerine gidilmek zorunda olması icap nöbetinde geçen tüm müddetin çalışma müddetinden sayılmasını gerektirmez. Davacının nöbet sırasında işyerine giderek gerçekleştirdiği çalışma sebebiyle geçen mühlet, çalışma müddetinden sayılacaktır. İşyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çıkmaması durumunda ise, uygun bir müddetnin çalışma müddetinden sayılması hakkaniyet gereğidir. Tüm bu konular dikkate alınarak yerleşik hale gelen içtihatlar ile icap nöbetinde fiilen daha fazla çalışıldığı kanıtlanmadığı takdirde, icap nöbetinde geçen mühletin 1/8’nin çalışma mühletinden sayılması gerektiği kararına varılmıştır. Elbet davacı tarafınca kanıtlanan fiili çalışma mühleti daha fazla ise bu mühlet haftalık çalışma mühletine eklenecektir. Somut uyuşmazlıkta ise; Mahkemece karara temel alınan eksper raporunda icap nöbetinde geçen tüm çalışma müddeti hesaplanmıştır. Şu biçimde; az üstte açıklanan prensip doğrultusunda kıymetlendirme yapıldığında; davacının saat 8.00-17.00 saatleri içinde 5 gün çalıştığı, 1 gün 17.00-08.00 ortası icap nöbeti tuttuğu, icap nöbeti tutulan mühletin haftada 15 saat olduğu ve bu müddetin 1/8’inin haftalık 40 saat çalışmaya eklendiğinde 45 saati aşan çalışma bulunmadığı kararına varılmaktadır. Açıklanan sebepler ile, mahkemece formülünce ispatlanamayan fazla çalışma fiyatı alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde kabulüne karar verilmesi kusurlu olup bozmayı gerektirmiştir.”

İCAP NÖBETİ NEDİR, KİM FİYAT?

İcap nöbeti (ev nöbeti); Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinde tanımlanmış , sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri çalışanı tarafınca meskende nöbet biçiminde ifa edilen bir nöbet tipi olarak tanımlanıyor. Kurum tarafınca aylık icap nöbet listesi hazırlanmakta; bu listeye göre, sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı çalışanı kuruma çağırıldıklarında bu davete uyarak çalıştıkları kuruma gelmek zorunda kalıyor. Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sıhhati merkezleri, aile sıhhati merkezleri, toplum sıhhati merkezleri ve 112 acil sıhhat hizmetlerinin yürütüldüğü yerlerde memurlar ile kontratlı statüde nazaranv yapan sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı çalışanı tarafınca ifa ediliyor.