Yosundan jet yakıtı üretecek… Avrupa’nın tek tesisinde birinci test

Professional

New member
Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Biyoekonomi Odaklı Kalkınma İçin Entegre Biyorafineri Konsepti Projesi kapsamında hayata geçirilen, Avrupa’nın birinci ve tek karbon negatif biyorafineri tesisinin açılış merasimine katıldı. Dönmez ve Varank tesiste üretilen yakıtla küçük bir jet motorunu çalıştırarak birinci testi yaptı.

Boğaziçi Üniversitesi Sarıtepe Kampüsü’ndeki merasimde AB Türkiye Delegasyonu Lideri Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci de yer aldı.

“DEMO UÇUŞUMUZU BU YIL İÇERİSİNDE GERÇEKLEŞTİRMEYİ PLANLIYORUZ”

Açılış merasiminde konuşan Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Yapılan projelerle hem çevreyi koruyacağız tıpkı vakitte inançlı ve uygun maliyetli güç üreteceğiz” dedi. “Türkiye ismine kıymetli bir AR-GE projesi hayata geçiyor” diyen Bakan Dönmez, “Fosil yakıtlara bağımlı olmadan büsbütün alg dediğimiz yani yosun tabanlı doğal kaynaklar üreteceğiz. Biyojet ve biyodizel yakıtların üretimine yönelik yürütülen AR-GE projesinde kıymetli bir yol kat edildi. Jet yakıtı projesinin AR-GE çalışmaları tamamlandı. Bugün açacağımız tesisle birlikte büyük ölçek üretime geçiliyor. 2022’nin ikinci çeyreğinde bütün testleri ve sertifikasyon süreçleri tamamlanacak. İnşallah birinci demo uçuşumuzu bu yıl içerisinde gerçekleştirmeyi planlıyoruz” diye konuştu.

“Bu ne demek oluyor” diyen Dönmez, “Yani biyoyakıt kullanan bir uçağa bindiğinizde yüzde 80 daha az sera gazıyla dünyanın istikrarına ziyan vermeden seyahat yapmış olacaksınız. Pekala jet yakıtı ürettik, bitti mi, Hayır. Yakıtların üretimi için gerekli yağlar kullanıldıktan daha sonra geriye kalan yosun posasından da farklı katma kıymetli eserler üretilecek. Tarım için biyogübre üretimi bunlardan biri. Farklı dallar için farklı eserler sürdürülebilirlik mantığı çerçevesinde üretilecek. Kelamın özü bu tesiste hiç bir şey ziyan olmayacak, her şey kullanıldıktan daha sonra bir öteki ürün olarak bir daha ömrümüze girecek” biçiminde konuştu.

“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ARTIK HER İŞİN ANAHTARI”

Bakan Dönmez, “Sürdürülebilirlik artık her işin anahtarı. Hudutlu kaynakları döngüsel bir mantıkla kullanmak zorundayız. Bu iş yalnızca büyük işletmelerin ya da endüstrinin sorumluluğuna değil. 84 milyon her birimiz bu işin bir kesimiyiz. Güç tarafında üretimden tüketime kadar yeşil enerjiyi işlerimizin merkezine koyduk. Biyokütle gücü de son senelerda ivme kazanan bir alan. 2002 yılında yalnızca 28 MW olan biyokütle konseyi gücümüz 2021 sonunda 2 bin MW’ı aştı. Toplam heyeti gücümüzle ilgili de bir parantez açayım. Şu an 99 bin 800 MW’a ulaştık. Yani yüzler kulübüne girmemize bir adım kaldı. İnşallah önümüzdeki 1-2 ay içerisinde toplam 100 bin MW şurası güce ulaşacağız. Tabi bunun daha sevindirici olan tarafı ise heyeti gücümüzün yaklaşık yüzde 54’ü yenilenebilir güç kaynaklı olması. 2021 yılında biyokütle santrallerimiz 7 bin 612 GWh elektrik üretti. Bu toplam üretimimizin yüzde 2,3’üne karşılık geliyor. Biyokütlenin temel hedefi atık idaresi ve bertarafıyla etraf idaresine katkı sağlamak. Güç üretimi ve başka katma pahalı eserler aslında ikincil yarar olarak ortaya çıkıyor. Önceliğimiz elbette tabiatın döngüsünü korumak. Tabiatın istikrarını bozmadan üretim formları geliştirmek” sözlerini kullandı.

“TOPLAM 121 BİN 300 TON BİYOYAKIT ÜLKEMİZDE ÜRETİLDİ”

Bakan Dönmez,” Atıkların teorik güç muadili yıllık 34 milyon TEP. Ekonomik güç muadili karlılığı ise yaklaşık yıllık 4 milyon TEP. Bunun nakdî karşılığı ise yaklaşık 1,5 milyar diyebiliriz. Bu potansiyeli niye harekete geçirmeyelim? niye hem doğayı korurken birebir vakitte güç üretmeyelim? Teknolojimiz, insan kaynağımız, potansiyelimiz ziyadesiyle var. Bir teknoloji geliştirme projesi de Bakanlığımızın kuruluşu TEMSAN tarafınca yürütülüyor. 1 m3 gaz üretme kapasiteli küçük biyogaz ünitesi üretildi. BİOTEM ismini verdiğimiz ünite organik atıkları kullanıyor. BİOTEM, 1 ila 3 büyükbaş hayvan atığından ürettiği gazla, bir hanenin 3 öğün yemeğini pişirebilecek kapasiteye sahip. Sistem, hayvan atıklarının yanı sıra yemek atıklarından da güç üretebiliyor. Biyojeneratör vasıtasıyla 1 m3 biyogazdan, 1 saat mühletle elektrik de üretilebiliyor. Kimi noktalarda hala proje geliştirme çalışmaları sürüyor. 12 farklı lokasyonda sistemin suramı devam ediyor. Yaygınlaştırılması için arkadaşlarımız çalışmalarını sürdürüyor. Öte yandan akaryakıta biyoetanol ve motorine biyodizel eklenmesi istikametindeki uygulamamızla da değerli oranda akaryakıt ithalatını engelledik. 2020 yılı içerisinde 74 bin 800 tonu biyodizel ve 46 bin 500 tonu etanol olmak üzere toplam 121 bin 300 ton biyoyakıt ülkemizde üretildi ” formunda konuştu.

“DÖNÜŞÜME AYAK UYDURMAK ZORUNDAYIZ”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise dünyanın büyük bir dönüşüm içerisinde olduğuna dikkat çekerek , “İklim değişikliği ve pandemi, global rekabet şartlarını adeta bir daha dizayn ediyor. Ekonomik büyüme, ülkelerin kalkınmasındaki en temel göstergelerden biri. Lakin artık, büyümenin sürdürülebilirliği ve etrafa saygılı olması da kalkınma açısından değerli bir kriter olarak karşımıza çıkıyor.Yani artık üretirken, yalnızca ekonomik maliyetleri değil toplumsal maliyetleri de düşünmek zorundasınız. Şayet düşünmezseniz, rekabetçiliğiniz ortadan kalkıyor, ticari partnerleriniz sizinle olan ekonomik ilgilerini gözden geçiriyor. Gerçekten, Avrupa Birliğinin Yeşil Mutabakat kapsamında uygulamayı planladığı hudutta karbon düzenlemesi de bunu öngörüyor. Üretirken tabiatta karbon izi bırakıyorsanız, AB sizden yapacağı tedariğe ekstra vergiler getireceğini ya da sizinle olan ticaretini büsbütün sonlandıracağını söylüyor. ötürüsıyla, önümüzdeki devrin kazananları, yenilikçi formül ve teknolojilerle iktisadında yeşil kalkınma ihtilalini başaran ülkeler olacak. Tabi bu olayı yalnızca bir ekonomik kazanım olarak değerlendirmemeliyiz. Yaşanabilir bir çevreyi oluşturmak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmak için de bu dönüşüme ayak uydurmak zorundayız” diye konuştu.

“AVRUPA’NIN BİRİNCİ VE TEK KARBON NEGATİF BİYORAFİNERİSİ”

Proje hakkında bilgi veren Varank, “Projenin çıktılarına geçmedilk evvel kurulan tesisle ilgili birkaç konuya değinmek istiyorum. Bakınız bu tesis, tüm dünyada, yosun biyoteknolojileri alanında çalışmalar yürüten en değerli merkezlerden biri pozisyonunda. Yalnızca ürettiği eserlerle değil, fiziki yapısıyla da yeşil bir tesis. Tesisin elektrik muhtaçlığının tamamı, burada bulunan rüzgâr gücü santralinden karşılanıyor. bu tarafıyla Avrupa’nın birinci ve tek karbon negatif biyorafinerisi. Bu hoş mesela ülkemize kazandırılmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Burada neler yapıldığına gelecek olursak. Ülkemizin temel muhtaçlığı olan ya da cari açık verdiği biroldukça kritik eser, biyoekonomi odaklı entegre üretim modeli ile burada geliştirilip üretilecek. Güçten tarıma, sağlıktan besine geniş bir eser yelpazesinden bahsediyoruz. Lakin dikkat ediniz, bu eserler hiç bir fosil kaynağa bağlı olmadan, büsbütün yosun tabanlı doğal kaynaklardan ve yerli imkanlarla elde edilecek. İşte yanımda bu mamüllerin kimilerine ilişkin numuneleri görüyorsunuz. Bunların her biri birbirinden kıymetli lakin ekonomik potansiyel bakımından en göze çarpanı biyo-yakıt. Türkiye üzere petrolde dışa bağımlı bir ülke için biyoyakıtlar önemli bir alternatif pozisyonunda. Sayın Bakanımız da değindi, bunun üzere tesislerde üretilecek biyoyakıt yardımıyla güç gereksinimimizin kıymetli bir kısmını uygun maliyetli ve inançlı bir biçimde karşılayabiliriz” dedi.

“GELİN BURADAKİ İMKANLARDAN FAYDALANIP ÇALIŞMALARINIZI BURADA YÜRÜTÜN”

Bakan Varank, Gördüğünüz üzere bu projeyle ülkemizin lokomotif bölümlerine yönelik yenilikçi, etraf dostu, yüksek katma bedelli birfazlaca eser ve teknoloji geliştiriliyor. Lakin projenin değerini artıran bir konu daha var. Burada oluşan deneyim, bilgi ve birikim Boğaziçi Teknopark’ın iş geliştirme deneyimi kullanılarak özel bölüme de aktarılacak” dedi.

11 FARKLI YOSUN TABANLI BİYO TEKNOLOJİ

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci ise,” Proje kapsamında güç, sıhhat, besin , tarım, hayvancılık ve etraf bölümlerine yönelik biyo yakıt işlevsel besin biyo gübre başta olmak üzere 11 farklı yosun tabanlı biyo teknolojik eserin, biyo ekonomik odaklı büyüme modeline dayanan entegre bir üretim sistemi ile elde edilmesi hedeflenmektedir. Avrupa Birliği ortasında bir birinci olan projeye takviyeleri için Sayın Sanayi Bakanımıza ve Avrupa Birliği’ne teşekkür ediyoruz” diye konuştu.

BİRİNCİ TESTİ YAPTILAR

Açılış konuşmalarını akabinde bakanlar tesisi gezerek incelemelerde bulundu. Kurdele kısmı yapıldı. Yosundan jet yakıtı üretecek Avrupa’nın birinci biyorafinerisi olma özelliğini taşıyan tesis hem de Avrupa’nın birinci karbon negatif (hava temizleyici) biyorafinerisi olma özelliğini taşıyor. Dönmez ve Varank tesiste üretilen yakıtla küçük bir jet motorunu çalıştırarak birinci testi yaptı.