‘Zıt kardeşler’in rekabetinden farklı notlar burada

DeSouza

Global Mod
Global Mod
Türk sporuna damga vuran ve “zıt kardeşler” olarak isimlendirilen Fenerbahçe ile Galatasaray’ın 113 yılı geçen rekabeti biroldukca farklı olaya şahit oldu.
İki grup içindeki rekabette birinci golü Galatasaraylı futbolcu Emin Bülent Serdaroğlu attı.
17 Ocak 1909’da “Papazın Çayırı” olarak isimlendirilen yerde yapılan birinci maçı 2-0 kazanan Galatasaray, rakibinden birinci 7 maçta gol yemedi.
Fenerbahçe 5 yıl bekledi
Fenerbahçe, Galatasaray karşısında birinci golü ve galibiyeti, rekabetteki 8. randevuda elde etti.
Union Club alanında 4 Ocak 1914’te yapılan İstanbul Ligi maçını 4-2 kazanan Fenerbahçe, bu biçimdece rakibi karşısında yaklaşık 5 yıl süren suskunluğuna da son vermiş oldu.
Sarı-lacivertli kadro ismine Galatasaray’a tarihteki birinci golü ise Hasan Kamil Sporel attı.
En az ve en çok seyircili maçlar
Galatasaray ile Fenerbahçe içindeki maçlarda en az seyirci 17 Kasım 1922’deki müsabakaya geldi.
İttihat Alanı’nda sağanak altında, hakem Fethi Tahsin Başaran’ın şemsiyeyle yönetmek zorunda kaldığı maçı, tamamı biletsiz 14 kişi izledi.
İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı’nda 21 Eylül 2003’te yapılan lig maçını ise 70 bin 125 seyirci takip etti. Bu sayı, iki grup içindeki bir maçı izleyen seyirci sayısında rekor olarak tarihe geçti.
Rekabetin golcüleri
Rekabette en çok golü Fenerbahçeli Zeki İstek Sporel attı. Sporel, Galatasaray’a karşı oynadığı 42 maçta toplam 27 defa rakip fileleri havalandırdı.
Zeki İstek Sporel’i, 24 golle bir daha bir Fenerbahçeli Alaattin Baydar izliyor. Fenerbahçeli Lefter Küçükandonyadis’in 20, Galatasaraylı Metin Oktay’ın ise rekabette 19 golü bulunuyor.
Bu ortada, iki ekipte da forma giyen Tanju Çolak’ın da 14’ü Galatasaray, 8’i Fenerbahçe formasıyla olmak üzere rekabette toplam 22 golü var.
Lig maçlarında ise Galatasaraylı Metin Oktay 9, Fenerbahçeli Aykut Kocaman 8 golle kadrolarının en golcü isimleri oldu.
Turgay Şeren’in rekoru
Fenerbahçe-Galatasaray maçlarında en epey oynama rekoru merhum Turgay Şeren’e ilişkin.
A Ulusal Ekip ve Galatasaray’ın unutulmaz kalecilerinden Şeren, Fenerbahçe’ye karşı sarı-kırmızılı kaleyi 55 defa korurken, rekabette en epeyce forma giyen futbolcu unvanını elinde bulunduruyor.
Hasret dolu yıllar
İki grup, rekabetin birtakım devirlerinde birbirlerine karşı galibiyet bakımından üstünlük kurmakta zorlandı.
Fenerbahçe üst üste 11, Galatasaray ise 18 maç galip gelemedi. Fenerbahçe, 20 Kasım 1949’da 2-0 kazandığı maçın akabinde üst üste 11 maç galip gelemedi ve 22 Şubat 1953’te taraftarlarına 1-0’lık skorla Galatasaray galibiyeti armağan edebildi.
Galatasaray ise 17 Mayıs 1942’de 3-1 kazandığı karşılaşmanın akabinde tam 18 maç galip gelemedi ve 1 Aralık 1946’daki 19. maçta alandan 1-0 galip ayrıldı.
18 başka statta karşılaştılar
Fenerbahçe ile Galatasaray, 393 maçın sığdığı rekabette 18 başka statta karşılaştı.
Rakipler, İstanbul İnönü, Ali Sami Yen, Fenerbahçe, Taksim, Onur, Ankara 19 Mayıs, Atatürk Olimpiyat, İzmir Atatürk, Ankaragücü, Türk Telekom, Yeni Erzurum (Şimdiki ismi Erzurum Kazım Karabekir), Offenbach, Frankfurt, Köln, Mönchengladbach Borussia Park, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kadir Has, Manisa 19 Mayıs ve Antalya statlarında alana çıktı.
Heyecanı iki ekipte da yaşayanlar
Birfazlaca oyuncu futbolculuk hayatında iki grup formasını da giyme talihini buldu.
Son periyotta iki grupta da oynayan futbolcular şunlar:
Raşit Çetiner, Güngör Tekin, Erdoğan Arıca, Engin Verel, Mehmet Oğuz, Erhan Önal, Arif Kocabıyık, İlyas Tüfekçi, Tanju Çolak, Semih Yuvakuran, Selçuk Yula, Hasan Vezir, Benhur Babaoğlu, Elvir Boliç, Sedat Balkanlı, Saffet Sancaklı, Ahmet Yıldırım, Sergen Yalçın, Emre Aşık, Fatih Akyel, Elvir Baliç, Haim Michael Revivo, Abdullah Ercan, Mehmet Yozgatlı, Stjepan Tomas, Servet Çetin, Emre Belözoğlu, Caner Erkin, Kazım Kazım, Mehmet Topal, Burak Yılmaz, Olcan İsmin, Serdar Aziz, Şener Özbayraklı, Tolga Ciğerci, Garry Rodrigues, Sinan Gümüş.
Bir maçta dörder gol atanlar
Fenerbahçe-Galatasaray rekabetinde şimdiye dek birebir maçta bir futbolcu tarafınca en çok atılan gol sayısı 4 oldu.
Galatasaraylı Celal İbrahim, Cemil Gürgen ve Metin Oktay ile Fenerbahçeli Zeki İstek Sporel, rakip filelere bir maçta dörder gol atma muvaffakiyetini gösterdi.
En hayli görülen sonuç: 1-0
İki kadronun 113 yıllık geçmişinde, geride kalan 394 maçta en hayli görülen sonuç 1-0 oldu.
Galatasaray ile Fenerbahçe içindeki maçlarda tam 74 defa 1-0’lık sonuç ortaya çıktı, 49 sefer 2-1’lik skor alındı.
En farklı skorlu maç
İki grup içinde geride kalan maçlarda en farklı skorlu galibiyeti, 7-0’lık sonuçla Galatasaray aldı.
İstanbul Ligi’nde 12 Şubat 1911’de yapılan maçı, Galatasaray 7-0 kazandı.
Fenerbahçe’nin farklı skorlu galibiyetleri
Fenerbahçe, rakibi Galatasaray karşısında şimdiye dek en farklı skorlu galibiyeti, 2002-2003 döneminin birinci yarısında Kadıköy’de yapılan maçta elde etti.
6 Kasım 2002’deki karşılaşmayı 6-0 kazanan sarı-lacivertli takım, beraberinde lig maçlarında iki kadro içindeki en farklı skorlu galibiyete imza attı.
En gollü maçlar
Galatasaray ile Fenerbahçe içindeki en gollü maçlarda, penaltılar haricinde sporseverler toplam sekizer gol gördü.
Ali Sami Yen Stadı’nda 5 Haziran 1983’te yapılan lig maçında rakipler 4-4 birliktee kaldı. İki ekip içinde 7 Şubat 2001’de oynanan Türkiye Kupası yarı final müsabakası da 4-4 sonuçlandı.
Yarıda kalan maç ve tarihi hengame
Rakiplerin 23 Şubat 1934 tarihinde yaptıkları İstanbul Ligi maçı futbolcular içinde çıkan hengame niçiniyle yarıda kaldı.
Taksim Stadı’nda yapılan maçın 60. dakikasında Galatasaraylı Kadri Dağ’ın, Fenerbahçeli M. Reşat Nayir’e attığı tekme ve Kadri’nin üzerine gerçek koşan Fenerbahçeli Fikret Arıcan’ın, Galatasaraylı Tevfik tarafınca kucaklanıp, saha kenarına atılmasıyla saha bir anda karıştı. İki kadro oyuncuları içinde başlayan hengameye tribünlerdeki seyirciler de katılınca, olaylar büyüdü.
Yarıda kalan maçın akabinde toplanan “Mıntıka Futbol Heyeti”, Türk spor tarihinin en ağır cezalarından birisini verdi ve Fenerbahçe’den 9, Galatasaray’dan 8 futbolcu olmak üzere toplam 17 futbolcuyu uzun periyodik cezalandırdı.
Bu cezalardan en karlı çıkan grup Beşiktaş oldu, dönemi rakiplerinin önünde şampiyon tamamladı.
Yabancı hakemler
Rekabetin geçmişinde yabancı hakemler de nazaranv yaptı.
Bunlar içinde Çek, İngiliz, Yunan, İtalyan, Avusturyalı, Alman, İsviçreli, Rumen, Macar, Yugoslav, Belçikalı ve Bulgar hakemler bulunuyor.
Tarihten yapraklar
Galatasaraylı Bahri Altıntabak, Fenerbahçeli Onur Has ile Nezihi Tosuncuk, rekabet tarihinde hem kendi kalesine tıpkı vakitte rakip kaleye gol atan oyuncular oldu.
Şevki Şenlen, Raşit Çetiner, İlyas Tüfekçi, Hasan Vezir, Saffet Sancaklı ve Tanju Çolak hem Galatasaray tıpkı vakitte Fenerbahçe formasıyla rekabette gol atma sevinci yaşadı.
Rekabette kadro değiştiren oyuncular içinde eski ekiplerinde kaptanlık bandını taktıktan daha sonra transfer olan futbolcular, Fenerbahçe kaptanıyken Galatasaray’a geçen Naci Fazilet ve Galatasaray kaptanıyken Fenerbahçe’ye geçen Mehmet Oğuz olarak kayıtlarda yer aldı.
Rekabet dostlukla hoş
Rekabetin 113 yıllık geçmişinde bir fazlaca centilmenlik gösterisi yaşandı.
İki kulüp içindeki rekabette son senelerda artan tansiyona karşın geçmişte futbolcu ve yöneticilerin centilmence davranışları, bu zevkli çabaya renk kattı.
Spor tarihçilerinin derlemelerine nazaran, bir derbi öncesinde Fenerbahçe Başkaptanı Galip Kulaksızoğlu, Galatasaraylılara, “Oberle kardeşler hasta, Hasan da sakatlanmış. Sizi karşımızda eksik takımla görmek istemiyoruz. Dilerseniz maçı erteleyelim.” diye haber göndererek maçın ertelenebileceğini iletti.
Fenerbahçe’nin bu teklifini kabul eden Galatasaray, oyuncuların güzelleşmesinden daha sonra, 20 Ekim 1914’te yapılan erteleme maçında sarı-lacivertli rakibini 6-1 yendi.
birlikte mesken kiralayıp, ava çıkıyorlardı
Tıpkı kaynaklara nazaran, rekabetin yeni başladığı periyotlarda Galatasaray ile Fenerbahçe atletleri, ortak kiraladıkları meskende kalıyor ve birlikte ava çıkıyorlardı.
İki ekip atletleri geceleri bir ortaya gelerek sohbet ediyordu. bir daha bir gece sohbetin yoğunlaştığı sırada Galatasaray’dan Ali Sami Yen, Fenerbahçelileri, “Said, yarın bizimle maçınız var. Git yat ve dinlen.” diye uyardı.
Ertelemeyi önerdiler
Rakipler içinde 17 Kasım 1922’de yapılan maç öncesinde de enteresan bir durum yaşandı.
Bu tarihte Kadıköy’de iki grubun maçı vardı. Maç öncesinde günlerce yağan yağmur sahayı adeta göle çevirmişti. Fenerbahçe Başkaptanı Galip Kulaksızoğlu, Galatasaray Kulübüne telefon ederek, “Saha hayli makus, maçı erteleyelim.” dedi. Galatasaray Başkaptanı Necip Şahin, bunun üzerine, “Anamız bizi bugün için doğurdu Galip Beyefendi. Gelip maçı oynayacağız.” diye cevapladı. Galatasaray, Kadıköy’e gelip maça çıktı ve Fenerbahçe müsabakayı 3-0 kazandı.
Birleşme durumu ve ortak ekip kurma kanısı
Rakiplerin kuruluşlarının birinci senelerında birleşme durumlarının bile ortaya çıktığı, hatta iki kulüp liderinin ortak kadro kurma konusunda anlaştıkları tez edildi.
Galatasaray Kulübünün resmi yayın organı Galatasaray mecmuasının 2003 Şubat sayısında, Adnan Işık’ın evraklara dayandırarak verdiği haberde, 1912 yılında Galatasaray Kulübü Lideri Ali Sami Yen ile Fenerbahçe Kulübü Lideri Hulusi Bey’in ortak imzayla kayıt altına aldıkları dokümanın, birleşmeseler dahi iki kulübün yabancılara karşı ortak bir grup kurma konusunda anlaştıklarını, hatta tüzüğü bile hazırladıklarını gösterdiği kaydedildi.
Bilerek kaçırılan penaltı
Rakiplerin 23 Ocak 1925’te Taksim Stadı’nda yaptıkları Vatan Gazetesi Kupası maçında değişik bir olay yaşandı.
Fenerbahçe’nin kazandığı penaltı daha sonrası, atış öncesinde stadın büyük balkon kısmı çöktü. Fenerbahçeli Cafer Çağatay, bu gelişme üzerine penaltı atışında topu bilerek kaleci Ulvi Yanal’a teslim etti.
Karma ekip: “FenerSaray”
Fenerbahçe ile Galatasaray, 1934 yılında Türkiye’ye davet ettikleri yabancı gruplarla birer defa hazırlık maçı yaptıktan daha sonra, üçüncü maçı “Fenerbahçe-Galatasaray Karması” formunda oynadılar.
Bu karmanın forması ise iki kulübün renklerinin karışımı olan lacivert, sarı ve kırmızıdan oluştu.
Canaydın’dan centilmenlik dersi
Son senelerda iki kadro içindeki maçların genelinde olaylar yaşanırken, Galatasaray Kulübünün merhum Lideri Özhan Canaydın, rekabete centilmence yaklaşımıyla alkış aldı.
Sarı-kırmızılı grubun 6 Kasım 2002’de Kadıköy’de rakibine 6-0’lık sonuçla tarihi hezimete uğradığı maçta, lider sıfatıyla birinci Fenerbahçe derbisini izleyen Özhan Canaydın’ın, rakibinin attığı golleri alkışlayarak Fenerbahçeli yöneticileri kutlaması, maça damgasını vurdu.
Merhum Canaydın’ın bu centilmenlik gösterisi kendi topluluğundan kimi reaksiyonlar görse de Dünya Fair Play Kurulu (CIFP) tarafınca 2002 Dünya Fair Play Ödülü’ne layık görüldü. Özhan Canaydın ayrıyeten, bu davranışı niçiniyle Türkiye Ulusal Olimpiyat Komitesi (TMOK) tarafınca düzenlenen Fair Play Sportif Davranış Ödülü’nü aldı.