Global çip krizinde yeni gelişme: Sıfır ve ikinci eli etkileyecek

RAM

New member
Global çip krizinde yeni gelişme: Sıfır ve ikinci eli etkileyecek
Güney Kore merkezli teknoloji devi Samsung tarafınca geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamada, yaşanan krizin televizyon ve bir epey aygıtın üretimini olumsuz istikamette etkileyeceği açıklandı.


Bir öteki teknoloji devi LG’den ise durumun iç açıcı görünmediği yorumu geldi. Cenevre merkezli Fransız-İtalyan çip üreticisi STMicroelectronics ise Apple ve Volkswagen üzere devlerin üretim beklentilerini çip krizi niçiniyle düşürmesine niye olan krizin, 2023’ün birinci yarısına kadar devam edeceğini öngörüyor.


2018’den bu yana CEO koltuğunda oturan Jean-Marc Chery, “2022’de durum kademeli olarak güzelleşecek fakat 2023’ün birinci yarısından evvel olağan bir duruma dönmüş olmayacağız” diyor.


Milliyet’ten Selçuk Bulut’un haberine göre, yaşanan krizin tesirlerini ve kısa vadede bizi nelerin beklediğini kıymetlendiren Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği Lideri Turgay Mersin, pandemiye bağlı tedarik problemlerinin krizdeki tesirine dikkat çekti.


Mersin, bilhassa araba piyasasının bu durumdan olumsuz etkilendiğini söylemiş oldu. Mersin, “2021 yılı başından itibaren elektronik aksamaların beyni rolündeki çiplerin üretimindeki sorunlar, emsal tasaları bu yılın gündemine de taşıdı. Lakin üreticilerin geçmiş senelerdaki deneyimleri niçiniyle çip krizi beklendiği kadar büyük bir tesir yaratmadan, yalnızca birtakım markaların birtakım modellerinde süreksiz bulunurluk sorunları yaratarak atlatılıyor üzere görünüyor” dedi.


Yaşanan krizin 2023 yılına kadar devam edebileceğini dikkat çeken Mersin, “Son gelen haberler bu bulunurluk sıkıntısının 2023 yılına kadar devam edebileceğine işaret ediyor. Geçtiğimiz yıl ile kıyaslandığında bu yaşadıklarımızı kriz olarak adlandırmamamız gerektiğini, süreksiz sorun olarak tanımlamamızın daha hakikat olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.


‘Ekim ayında biraz daha düzelir’


Sorunun tahlili için eylül ayının sonu ya da ekim ayının başına dikkat çeken Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği Lideri Mersin, “İyimserliğimizi koruyoruz” diyerek, “Özellikle bu yılın birinci 6 ayında pazar 1 milyon adede gerçek gidecek bir seyir ortasındaydı. Fakat 2-3 ayda yaşanan üretimdeki aksaklıklar ve çip kriziyle başka hammadde kahırlarından dolayı araç bulmakta eza çekiliyor” ihtarında bulundu.


Sonbahar aylarında bir düzelme beklentisi olduğunu paylaşan Mersin, “Biz üretim tarafında değiliz fakat üreticilerle daima irtibat halindeyiz. Kimi üreticiler eylül sonu ya da ekim ayında bu mevzunun biraz daha düzeleceğini tarafında görüş bildiriyorlar. Lakin biz pazarın yılbaşında koyduğumuz o optimist adetle iyimserliğimizi koruyor; 800-850 bin bandında biteceğini düşünüyoruz” dedi.


Krizin pazar büyüklüğünü de olumsuz etkilediğini söyleyen Mersin, şu biçimde devam etti:


“Özellikle Türkiye’de araç satışları, iktisadın gidişatıyla ilgili değildir. Büsbütün araç bulunurluğuna bağlanan bir pazar oluştu. Bu husus iktisadın dinamikleriyle teğe bir ilgili olmaktan çıktı.”


Navlun bedellerindeki artışa da işaret eden Mersin, “Hammadde ve çip bulunurluğundaki badireler ile birlikte navlun bedellerindeki artışlar da araba meblağlarında belirleyicidir” tabirlerini kullandı.


‘5G çipleri stratejik olacak’


Yongatek Genel Müdürü Ali Baran ise uydu haberleşmesi ve 5G çiplerinin stratejik olduğuna vurgu yaptı. Baran, “Yakın bir vakitte önemli ölçüde yaygınlaşacak olan uydu haberleşmesi ve 5G çipleri de epey stratejik olacaktır. Bunları kendi imkânları ile üretemeyen ülkeler tam bağımsızlıktan bahsedemeyecek” dedi. Kimi değerli alanlarda kullanılacak çiplerin yerli teknolojiyle üretilmesinin ehemmiyetine dikkat çeken Baran, “Ulusal kimlik kartları, pasaportlar ve savunma alanında kullanılacak çiplerin yerli teknolojilerle üretilmesinin biz ulusal güvenlik açısından kaçınılmaz bir gereksinim olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.


‘Talep daha da artacak’


Pandemi sürecinde elektronik eserlere talebin arttığını belirten Baran, 5G ve uydu haberleşmesinin yaygınlaşması ile çiplere olan talebin daha da artacağını söylemiş oldu. Baran, kelamlarına şöyleki devam etti:

“Özellikle pandemi sürecinde dünyada tablet, bilgisayar, cep telefonu ve gibisi elektronik eserlere olan talep epey fazla arttı. Bu durum şu anda yaşadığımız krizin görülmesini bizce biraz hızlandırdı.”


Yüzde 21 arttı


Çip kesimindeki talebin artış ortasında olduğunu söyleyen Baran, “Çip bölümündeki talep esasen önemli artış içerisindeydi. Çip kesiminde yapılan bir marketing araştırmasına bakılırsa dünyada 2019 yılında üretilen çip sayısı 1 ise bunun 2023 yılında 2 olması bekleniyor” dedi ve bunu bir örnekle şöyle anlattı:


“Bunun en somut göstergesini de dünyanın en büyük çip üretim şirketi olan TSMC’nin üretim sayılarında görmekteyiz. 2020’de ürettiği çip sayısı bundan evvelki yıla bakılırsa yaklaşık yüzde 21 artış göstermiştir. 2021 ve daha sonraki senelerda da emsal bir artış beklenmektedir.”


Çiplere olan talebin daha da artacağını söyleyen Baran, “Özellikle 5G, uydu haberleşmesi, otomotiv ve IoT bölümünde olan gelişmeler ile çiplere olan talebin önümüzdeki senelerda daha da artmasını bekliyoruz” dedi. Bu durumu bir örnekle açıklayan Baran, “Otomotiv kesiminden bir örnek verecek olursak orta ve üst sınıf bir arabada şu anda yaklaşık 30-40 adet çip bulunuyor. Yaşanan gelişmelerle, şoförsüz otonom araçlarda bu sayının daha fazla artması bekleniyor. bir daha 5G ve uydu haberleşmesinin birleşmesi, yaygınlaşması ile çiplere olana talebin daha da fazla artmasını bekliyoruz” diye konuştu.


‘Ciddi tedarik külfetleri oluşturabilir’


“Uzun vadede çip krizindeki gelişmeler birfazlaca ülke, kesim ve şirket için önemli tedarik sorunları oluşturabilir” diyen Ali Baran, “Tedarik kahrının en somut meselai ortasında bulunduğumuz pandemi devrinde daima bir arada yaşadık. Yaşanan bu gelişmeler kararında Avrupa ve ABD somut tedbirler alarak mevcut durumu tekrar gözden geçirdi. Örnek verecek olursak ABD, TSMC’ye yeni fabrikalarını artık ABD’ye kurmasını talep etti. Avrupa da bu kapsamdaki takviyeleri artırma sonucu alarak ABD’ye misal alternatif çip üretim fabrikaları için planlamalar yapmaya başladı” açıklamasında bulundu.


‘Çip fabrikası kurabilmek için 4-5 milyar dolar yatırım gerekiyor’


Çip fabrikası kurmanın önemli maliyetleri olduğunu belirten Baran, bir çip fabrikası kurabilmek için 4-5 milyar dolarlık yatırım gerekeceğini söylemiş oldu.


Baran, “Bu tip yatırımlar lakin devlet eli yahut fazlaca büyük yatırımcılarla mümkün olabilecek. Türkiye’de olan çalışmalara her vakit takviye olmaya ve öncülük etmeye hazırız. Ortalama bir çip fabrikası kurabilmek için 4-5 milyar dolarlık yatırım gerekiyor” diye konuştu.


‘Stok yetersizliği baş gösterdi’


Hususla ilgili fikirlerini aldığımız araba Youtuber’ı Birkan Demir Çalışkan, çip krizinin ortaya çıkış niçinlerinin 2019 yılına dayandığını söylemiş oldu. “Kovid-19 pandemisinin yayılımıyla tüketimin azalacağı ve bu sebeple üretimin de daraltılması gerektiği düşünüldüğünden otomotivden teknolojik aletlere yayılan geniş bir alandaki çip üretiminde kısıtlamaya gidildi” diyen Çalışkan, “Özellikle Malezya üzere ülkelerdeki çip üretiminde önemli manada üretim daraltıldı. Lakin pandeminin fazlaca da ağır yaşanmadığı ya da 2019 yılına göre tüketimin arttığı ülkelerdeki talep patlamasından kaynaklı stok yetersizliği baş gösterdi” halinde vurgu yaptı.


Akıllı telefonlardan bilgisayarlara uzanan çip gereksiniminde arabaların çip stoklarına da gereksinim duyuldu” ayrıntısını paylaşan Çalışkan, bir talep patlamasının beklenmediğine dikkat çekti. Çalışkan, “Çip tedarikçileri kâfi ölçüde üretim yapamayınca teknoloji bazlı çabucak her kesimde kriz baş gösterdi. Pandemi tesirlerinin azalmasıyla birlikte oluşan talep patlamasına hazırlıksız yakalanıldı” dedi.


‘Çipler hayati kıymet arz ediyor’


Bilhassa otomotiv üretiminde hayati ehemmiyete sahip çiplerin bu bölümü derinden etkileyeceğini belirten Çalışkan, “Her geçen gün daha fazla elektronik kullanılan ve mekanik ayrıntılardan uzaklaşan arabalar için çipler hayati bir değer arz ediyor. Emisyonların düşürülmesi telaşlarıyla elektrikli ve hibrit güç transfer sistemlerinin çoğalması, bağlanılabilirlik özelliklerinin entegre edilmesi, piyasada ‘hayalet ekran’ olarak bilinen dijital ya da dokunmatik göstergelerin kullanmasının artması, yazılım odaklı işlevlerin araçlara daha fazla entegre edilmesiyle arabalar artık yürüyen bir bilgisayar haline geldiler” kelamlarıyla fikirlerini söz etti.


‘Çipsiz araba üretmek mümkün değil’


Çalışkan’ın “Çipsiz araba üretilebilir mi?” sorusuna verdiği yanıt ise bunun imkânsız olduğu istikametinde. “Fizikselden dijitale yanlışsız büyük bir ivme kelam konusu. Bundan 20 yıl evvel olsa, çipler olmadan da araba üretebilmek mümkündü” diyen Çalışkan, “Ancak günümüzde regülasyonların karşılanabilmesi ismine bu teknolojik eklentiler yapılmadan bir arabası üretip satmak mümkün değil” dedi.


“Çip bulunamama sorunu baş gösterince, üretim sınırları ufacık çiplerin olmamasından kaynaklı durduruluyor” diyen Çalışkan, “Hatta birtakım üreticiler üst donanımlı, daha teknolojik modellerinin üretimi yerine ‘baz versiyon’ denilen, daha sıradan, mekanik donanımlı modellerinin üretimlerine odaklanıyorlar. Örneğin, dijital ekranlı üst paketler yerine fizikî işlevli multimedya sistemli arabaların üretimine odaklanılarak süreklilik sağlanmaya çalışılıyor” bilgisini verdi.


‘İkinci el araba fiyatları artabilir’


Krizin tesiri olarak biroldukca firmanın üst segment araçlarında üretimi durdurma sonucu aldığını söyleyen Çalışkan, yaşanan krizin 2. el araba meblağlarını etkileyeceğini belirtti. Birtakım üst segment araçların üretiminin durdurulduğunu söyleyen Çalışkan, “Havalandırma kumandaları bile dokunmatik ekranlardan yapılan kimi üst segment araçların üretimi ise çabucak hemen belirli olmayan bir müddetde durdurulmuş durumda. 2021 yılı için yaklaşık 6.2 milyon daha az araba üretileceği tezi, geçtiğimiz ağustos ayında 7.1 milyon araba olarak revize edildi” dedi.


Yaşanan krizin 2023’e kadar devam edebileceği argümanı olduğunu söyleyen Çalışkan, “Bu krizin 2022 yılına kadar devam edeceğine kesin gözüyle bakılırken 2023’e kadar da sarkabileceğine dair argümanlar mevcut” sözlerini kullandı.


Yaşanan krizin 2. el araba meblağlarını da etkileyebileceğini söyleyen Çalışkan, bunun sebebini şöyleki deklare etti:


“Yaşanan kriz 2. el araba fiyatlarını etkileyebilir zira piyasada 0 km olarak bulunamayan mamüllerin 2. elde bulunabilmesi halinde meblağlarının yükselişine şahit oluyoruz. Kelam konusu eserin ne vakit bulunabilir olacağı belgisiz olduğundan, bulunacağı tarihteki fiyatı da öngörülemiyor. Bu sebeple de birtakım eserlerde karaborsa oluşuyor. Fakat ne vakit ki çip tedarikinde ülkü yakalanır, bu biçimde fiyatlar bir daha bir istikrara girer.”

Haber Sitelerinden Alıntıdır.